“Küçük Sincap Boni, hiç tanımadığı bir yerde olduğunu fark etti.” Böyle başlıyor Yeni Bir Yuva kitabı. 6 Şubat depremlerinden sonra hayatımızın ortasında kendine kocaman bir yer bulan “Afet bölgesi için ne yapabilirim?” sorusu bir grup gönüllü insanı bir araya getirdi ve bu yüreklere umut ışığı veren kitabı ortaya çıkardı. Yazar Işıl Şenol’un kaleme aldığı, çizer Başak Taşkıran’ın resimlediği bu kitap hem yetişkinler hem de çocuklar için bibliyoterapi niteliğinde. Kitabın yazarı Işıl Şenol ile Yeni Bir Yuva’nın hazırlanma süreçleri hakkında konuştuk.
6 Şubat’ta yaşadığımız büyük depremlerin etkisi afet bölgesinde hâlâ devam ediyor. Bir yandan elimizden geleni yapmaya çabalıyoruz, bir yandan da 2 ay geçmesine rağmen bölge halkı için uygun koşulların hâlâ sağlanamamış olmasına anlam veremiyoruz. Tüm bu gerçeklik yaşamımızın orta yerinde duruyorken birkaç iyi insan karanlığı aralayıp çocukların umudu sıkı sıkı tutan yürekleri için pes etmememiz gerektiğini bize hatırlatıyor ve ortaya afet bölgesindeki çocuklar için imeceyle hazırlanan bir kitap çıkıyor: Yeni Bir Yuva. Kitabın yazarı Işıl Şenol ile Yeni Bir Yuva’nın nasıl ortaya çıktığını, gönüllülerin nasıl bir araya geldiğini ve bölgedeki çocuklar için neler yaptıklarını konuştuk.
Okurlarımıza kısaca kendinizden ve kitaplarla olan bağınızdan bahsedebilir misiniz?
1985 Balıkesir doğumluyum. Balıkesir Fen Lisesi ve İTÜ Tekstil Mühendisliğinden mezunum. İlk romanım 2012 yılında yayımlandı; Asma Pansiyon. Şaşırtıcı şekilde bir yazarın ilk kitabına göre çok ilgi gördü ve beni cesaretlendirdi. Bunun üzerine 2015 yılında Kırık Nota yayımlandı. Ardından karikatür kitabı yapmak niyeti ile yazdığım komedi tarzındaki bir hikâyem bir yönetmenin eline geçti ve film yapmak istediklerini söyledi. Bu sebeple ben de senaryo eğitimi aldım ve 2018 yılında Bebek Geliyorum Demez isimli filmim vizyona girdi. Devamında da son romanım O Yaz yayımlandı. Tüm bunların ardından, yaşadığımız felaketten sonra çocuklara umut vermesi için yazdığım Yeni Bir Yuva benim ilk çocuk kitabım oldu.
Yaşadığımız bu zor günlerde imece usulü umut dolu, şahane bir kitapla buluşturdunuz bizi ve çocukları: Yeni Bir Yuva. Bu imece nasıl şekillendi? Bize bu kadar kısa sürede nasıl ortaya çıktığını ve oluşma aşamalarını anlatabilir misiniz?
Öncelikle böyle yorumlamanıza çok sevindim ve çok teşekkür ederim. Ben bibliyoterapiye oldum olası çok inanırım. Hem yetişkinler hem de çocuklar için hikâyelerin bence sihirli bir gücü vardır. Elbette yalnızca hikâyelerin eliyle her şeyi çözemeyiz ama hem yetişkinlere hem de çocuklara “Yalnız değilsin. Senin gibi hisseden başkaları da var,” diyebiliriz. Bu da bence bir insanın zor zamanlarda en çok ihtiyaç duyduğu şeydir. Yeni Bir Yuva’yı yazdığımda aslında bu kadar hızlı ilerleyeceğinden emin değildim. Sonrasında çizer Başak Taşkıran gönüllü olarak çizmek istedi ve Mineral Tasarım da mizanpajını üstlendi. Kitabın içeriğinde tetikleyici herhangi bir öge bulunmaması için Uzm. Psk. Derya Gülterler gözden geçirdi. Son romanımın yayımlandığı Yan Pasaj yayınevi bizi Ana Matbaa ile buluşturdu, Ana Matbaa da gönüllü olarak basmaya karar verince ilk 1000 adede ulaştık. Yan Pasaj yayınevi lojistiğimizi sağladı ve Sinem Süslü’nün bizi buluşturduğu TEGV aracılığı ile bölgeye gönderdik. Sonrasında Ezgi İçli bizi Ayrıntı Yayınları ile buluşturdu ve Ayrıntı Yayınları tarafından 5000 adetlik bir baskı daha yapılıp İhtiyaç Haritası ile bölgeye gönderdi. Kütüphanelerde, oyun çadırlarında kullanılmaya ve bölgedeki çocuklara dağıtılmaya başlandı. Tek bir çocuğa bile umut verirse tüm bu emeğe fazlası ile değer. Bu vesile ile ben de bu projeyi sahiplenen herkese çok teşekkür etmiş olayım. Kimse hiçbir gelir sağlamadı, herkes gönüllü çalıştı.
Peki, deprem bölgesindeki çocuklar ve bakımverenler bu kitaba nasıl ulaşabilir?
İhtiyaç haritasından fiziksel bir kopyasını elde edebilirler ama ulaşamazlarsa buraya tıklayarak Ayrıntı Yayınları – Dinazor Çocuk web sayfası ya da buraya tıklayarak Yan Pasaj’ın ana sayfasından telefonlarına indirebilirler.
Kitabın satın alınabilen bir baskısı yapılacak mı?
Şu ana kadar 6000 adetlik baskısı oldu ama satın alınabilen bir baskı yapmayacağız. Bu kitap sizin de dediğiniz gibi bir imece ve hep öyle kalacak. Destek olmak isteyen başka yayınevleri olursa yine baskı yapıp ücretsiz dağıtabiliriz.
Belirttiğiniz gibi aslında yetişkin kitapları yazarısınız. Bu yönünüzle baktığınızda bir çocuk kitabı yazma süreci hakkında neler söyleyebilirsiniz? Yazma sürecinizde farklı olarak neler deneyimlediniz?
Çocuk kitaplarını çok seviyorum, kızıma okurken fark ettim ki bazen çocuk kitaplarının yetişkinlere de anlatacak çok şeyleri oluyor. Çocuk kitaplarına bu açıdan baktığımdan beri bir çocuk kitabı yazmak istiyordum ama sanırım insan kendi iyi bildiği sularda yüzmeye devam ediyor, tetikleyici bir şey olana kadar. Yaşadığımız felaketten sonra hepimizde olan o “Ne yapabilirim?” sorusu ile yola çıktığım için hızlı karar verdim. Deneyimlediğim şey ise, çocukların duygularını aynalayan bir tarzla yazdığınızda onların dünyasına girebildiğiniz.
Sivas’tan bir öğretmen arkadaşımız, Ezgi İçli’yi arayarak 20 gündür sınıfında olan ve depremden beri hiç konuşmayan bir çocuğumuzun bu kitaptan sonra öğretmeni ile ilk kez konuşup bir oyuncak ayı istediğini anlatmış. Sanırım, Yeni Bir Yuva gibi, belli bir amaç için yazılan kitaplarda yargısız, duyguları aynalayan ve umut veren bir tarz edinmek önemli.
Çocuk kitaplarının gücüne gerçekten inanıyorum, bir örnek vermem gerekirse ben Bu Kitabın Ortasında Duvar Var kitabını kızıma okurken kendim hiç sevmediğim işimi bırakma kararı almıştım. Kokuşuk Surat kitabını okurken ise koşulsuz sevginin tam olarak ne olduğunu idrak ettiğimi hatırlıyorum. Hiç hafife alınmayacak şeyler çocuk kitapları. Öte yandan Komik Hayvan İsimleri Bakanlığı’nı okurken de kızımla bolca gülüyoruz, her zaman bir şeyler öğrenmek zorunda değiliz, öyle değil mi? Yani hepsinin fonksiyonu başka ama güçleri çok yüksek.
Önümüzde uzun bir süreç olacak. Deneyimlediğiniz bu süreçten yola çıkarak bizlere bölgedeki çocuklar için neler yapabileceğimiz konusunda tavsiyeleriniz olur mu?
İnanın ben de hepimiz gibi bu konuda neler yapabiliriz diye her gün kendime soruyorum. Yetişkinler olarak bu hayattaki ilk ve en öncelikli görevimiz çocuklara temiz bir çocukluk sunmak ve bunu yapamadık. Bunu sadece Kahramanmaraş depremi için değil, öncesi için de düşünüyorum. Ancak hayıflanmaktan çok, önümüze bakmalıyız.
Depremin üzerinden 2 aydan fazla zaman geçti, artık bölgede çok daha az gönüllü var. Doğru kuruluşlarla iletişime geçip gönüllü olabilir, oradaki ihtiyaçların uzun süreli olacağını göz önünde bulundurarak yardımlarımızı sürekli kılabiliriz. Çalıştığımız şirketleri bu konuda tetikleyebilir hem bireysel hem kurumsal projeler geliştirebiliriz. Bu uzun bir yol. Bu yolda kararlılıkla yürümemiz gerekli, ben sadece bundan eminim gerisini yolda keşfedeceğiz sanırım.
Bu afetten doğrudan değil ikincil travma olarak etkilenen okurlara iyi gelebilecek kitap önerileriniz var mı?
Genel olarak okumak, kendimizi iyileştirirken çok büyük bir destek. Herkese iyi gelecek kitaplar farklıdır. Kimisi Zlata’nın Günlüğü, Uçurtma Avcısı, İnsanın Anlam Arayışı gibi, felaketlerde nasıl yaşanıp ayakta kalınacağını göreceği bir kitapla iyi hissedebilir. Kimisi iç dünyasına dönmek ister, İnsan Olmak kitabı ona iyi gelebilir. Bazısı umutla dolmak ister, ona Gün Işığının Tadı iyi gelebilir. Kimisi sohbet eder gibi akıcı bir dille sarmalanmak ister, onlara Aylin Balboa kitaplarının tümünü öneririm. Bazısı çok sürükleyici bir romanla günümüzü unutmak ister, ona Gece Yarısı Kütüphanesi’ni önermek isterim. Herkesin yolu yordamı çok farklı. Benim 3. romanım O Yaz, 99 depreminden sonra bir grup arkadaşın 20 yıl sonra bir araya gelip dağılan hayatları ile yüzleşme ve iyileşmelerini konu alıyor. Kimisi şu sıralar bu kitabın ona çok iyi geldiğini söylerken kimisi şu an böyle bir hikâye okumaya hazır hissetmiyor. Sanırım hepimizin yolculuğu farklı olacak ama okumak hepimize iyi gelecek.
Çocuklar için ise Korkma Korkma Düşmekten Bak Yanındayım Ben bu süreçte iyi gelebilir. Bir diğer çocuk kitabı da Uçup Giden Battaniye, şu an onların iç dünyalarını aynalayabilir.
Kitabın tanıtım bültenini okumak için buraya tıklayabilirsiniz.
Diğer yazar röportajlarını okumak için tıklayın.
