Bu hafta, Kıbrıs’ta kitapları sevdirip okuma alışkanlığı kazandırmak için iki kız kardeş tarafından kurulmuş bir kitap kulübümüz var: Mavi Şapka Kitap Kulübü.

Banu Demir

Mavi Şapka Kitap Kulübü, Dize ve Diyar Tozakı tarafından Temmuz 2018’de kuruldu. Kıbrıs’ta insanların bir araya gelip okudukları kitaplar ve edebiyat hakkında konuşabilecekleri bir platform olmadığını gördüklerinde bu açığı giderebilmek için bu kulübü tasarlamışlar. İlk başlarda plansız bir arkadaş grubu arasında başlayan birliktelikler, 2019 Ocak ayında çevrim içi platforma taşınmış. Çevrim içi yapılan gruplara Türkiye’den ve başka ülkelerden katılımlar olmaya başlayınca grup bugünkü hâline evrilmiş. 

Kitap Seçimleri Nasıl Yapılıyor?

Kurulduklarından bu yana bazen gruplarda oylama yaparak bazen de gelişigüzel kitap seçimi yapmışlar. Kriterleri zaman içinde geliştikçe kendini kanıtlamış klasiklere, dünyada bilinen kült eserlere, yazıldığı dönemde çığır açmış/yasaklanmış kitaplara, yani alışılmışın dışına açılmaya başlamışlar. 

Kısaca çok yönlü tartışabilecekleri, derinliği olan kitaplara öncelik veriyorlar.

Toplantıların Akışı Nasıl?

Doğaçlama yapmayı seviyorlar. Moderatör toplantı boyunca sürekli devrede değil, 5-10 dakikalık bir giriş yaptıktan sonra ihtiyaç duyulursa sohbeti yönetmek veya konuya yön vermek için sohbete dahil oluyor. Her sohbette sabit olan tek şey ilk yarım saat, kitap tavsiyeleri yaptıkları bölüm. Bu bölümü de sohbete katılmakta geç kalanların önemli bir bilgiyi kaçırmamaları için icat etmişler.

Şimdiye Kadar Okunan Kitaplar Hangileri?

Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu (Italo Calvino), Venedik’te Ölüm (Thomas Mann), Büyücü (John Fowles), Gizli Başyapıt (Honore de Balzac), Renklerden Moru (Alice Walker), Brideshead’e Son Gidiş (Evelyn Waugh), Katip Bartleby (Herman Melville), Biri, Hiçbiri, Binlercesi (Luigi Pirandello), Godot’yu Beklerken (Samuel Beckett), Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği (Milan Kundera), Hüznün Fiziği (Georgi Gospodinov), Dorian Gray’in Portresi (Oscar Wilde), Alice Harikalar Diyarında (Lewis Carroll), Uğultulu Tepeler (Emily Brontë), Beni Asla Bırakma (Kazuo Ishiguro), Yeraltından Notlar (Fyodor Dostoyevski), Kara Prens (Iris Murdoch), Aşk ve Öbür Cinler (Gabriel G. Marquez), Sis (Miguel de Unamuno), Korku (Stefan Zweig), Cesur Yeni Dünya(Aldous Huxley), Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca (Yaşar Kemal), Sineklerin Tanrısı (William Golding), Görme Biçimleri (John Berger), Ermiş (Halil Cibran), Kağıt Ev (Carlos Maria Dominguez), Martin Eden (Jack London), Cehenneme Övgü (Gündüz Vassaf), Sessiz Ev (Orhan Pamuk), Doppler (Erlend Loe), Şibumi (Trevanian), Yalnızız (Peyami Safa), Çocuk Yasası (Ian McEwan), Karanlığın Yüreği (Joseph Conrad), Yanılsamalar Kitabı (Paul Auster), Gök Çatının Altındakiler (Fatma Türkoğlu), İvan İlyiç’in Ölümü (L.N. Tolstoy), Oblomov (Ivan Gonçarov), Ağrı Dağı Yolcusu Kalmasın (H.G. Wells), Peygamberin Son Beş Günü (Tahsin Yücel), Palyaço (Heinrich Böll), Ölümcül Kimlikler (Amin Maalouf), Ruhlar Evi (Isabel Allende), Ölmeye Yatmak (Adalet Ağaoğlu), Kendine Ait Bir Oda (Virginia Woolf), Zorba (Nikos Kazancakis), Cennetin Doğusu (John Steinbeck), Sevgili Arsız Ölüm (Latife Tekin), Matmazel Noraliya’nın Koltuğu (Peyami Safa), Şehirleri Konuşturan Kadınlar (Rüya Mert Altıncı), Çılgın Kalabalıktan Uzak (Thomas Hardy), Uterya (İlke Ergin), Iza’nın Şarkısı (Magda Szabó).

Okumayı planladıkları kitaplardan bazıları:

Rappaccini’nin Kızı (Nathaniel Hawthorne), Kefaret (Ian McEwan), Zaman Sığınağı (Georgi Gospodinov).

Diğer Kulüplerden Onları Ayıran Özellikler Neler?

Bu soruya yanıt olarak “Samimiyet dozu yüksek sohbetler,” diyor Dize Tozakı. 

Üç farklı grupta, hem yazılı hem de görüntülü olarak kulüp devam ediyor. Yüz yüze ve çevrim içi buluşan bir karma grup dışında yıllık plan dâhilinde, “reading challenge” diye adlandırdıkları bir etkinlikte farklı kategorilerde kitaplar okuyarak bilgi alışverişinde bulunan, bazen de görüntülü sohbetlerde buluşan bir başka grup var. Görüntülü sohbetlerin dışındaki zamanlarda bu üç grup birbirinden farklı konulu sohbet odalarında bir araya gelip sohbet ediyor, etkinlikler düzenliyor. Bazen de eş zamanlı okumalar yapılıyor. 

Yani kitaplar hakkında konuşmak veya bir soru sormak istedikleri her an konuşacak birilerini bulabiliyorlar.

Katılımcı Profilleri Nasıl?

Her yaştan, birçok farklı meslekten katılımcıları var. Grubu zenginleştirmek adına bazen eksik olan meslek gruplarından davet ettikleri katılımcılar da oluyor. 

Katılım için herhangi bir şart olmadığından herkes kulübe dâhil olabilir.

Katılımcıların Yorumları 

“Sohbetlerin online olarak da gerçekleşmeye başlaması ile birlikte iki yıla yakın süredir Mavi Şapka Kitap Kulübü etkinliklerine katılıyorum. Kitaplar hakkında farklı fikirleri duyarak daha geniş bir bakış açısı yakalamaya çalışmak, edebiyat üzerine bilgi birikimimi artırmak düşüncesiyle katılmaya başlamıştım ve kendi adıma verimli olduğunu söyleyebilirim. Bununla birlikte yeni okumalarda, katılımcıların sunduğu bakış açılarına da dikkat etmeye çalışıyorum. Bu kulüpteki samimi ortamı, moderatörün ego barındırmayan, mesafesiz, içten yaklaşımını, üyelerin birbirine karşı olan saygılı tutumunu ayrıca takdir ettiğimi de belirtebilirim.” – Abdullah

“Kendimi bildim bileli kitap okuyorum, ama okur kimliğimi Mavi Şapka’dan önce ve Mavi Şapka’dan sonra olmak üzere ikiye ayırabilirim. Mavi Şapka bana aynı kitaba birçok farklı pencereden bakmayı öğretti. Okuma eyleminin salt okumak değil irdelemek olduğunu fark etmemi sağladı.” – Betül

“Mavi Şapka Kitap Kulübü sohbetleri beni edebî anlamda çok geliştirdi, aldığım kitap tavsiyeleri ve yapılan yorum ve kitap incelemeleri farklı ve daha sanatsal bir bakış açısı edinmemi sağladı. Bunu hem okurken hem de yazarken hissetmeye başladım. Arkadaş ortamı ve kitap dışı sohbetlerin de paha biçilemez olduğunu söylemen gerek.” – Fatma

Kulüp Adı: Mavi Şapka Kitap Kulübü
Buluşma Sıklığı: Ayda 1/2/3
Hangi Türde Okuyorlar: Romanlar öncelikli olmak üzere her türden
Platform: Yüz Yüze/Instagram/Google Meet/Discord
Kimler Katılabilir: Herkes
Katılımcı Sayısı: 3 grubun toplamı 120+, bunların bir kısmı sürekli, diğer kısmı ise zaman zaman aktif.
Kurucular: Dize Tozakı & Diyar Tozakı
Başvuru için link: instagram: @mavisapka.bookclub

Diğer kitap kulüplerini incelemek için tıklayın.