Matilda – Roald Dahl
“Kabuk, bir süre tutmamız gereken ve günü gelince koparıp attığımız bir şeydir.” Matilda ailesinin gözünde bir kabuktan farksızdır. Peki ya Matilda’nın gözünde ailesi kabuk mudur? Bu sıra dışı hikâyede Matilda ve ailesini nasıl bir son bekliyor?
Orjinal Adı: Matilda
Ülke: İngiltere
Türü: Kurgu- Çocuk Edebiyatı- Resimli Kitap
Okur Yaşı: 8 + yaş çocuklar için uygun
Hedef Kitle: Çocuk ve gençlik kitabı severler ve genel okur kitlesi
Sayfa Sayısı: 252 sayfa
Çevirmen: Lale Akalın
Çeviri: ☺️
İmla: ?
Ebat: 12.5 x 19.5 cm
İnceleme
Bazı insanlar kitabı satın alır, okur sonra kütüphanesine kaldırır veya bir arkadaşına ödünç verir ve yıllar içinde o kitabın varlığını bile unutur. Ben öyle değilim. Bazı kitapları iki kez hatta üç kez okuyorum. Sanki o kitap yıllar içinde demleniyor ve her okuyuşumda daha lezzetli bir tat veriyor bana.
Matilda’yı üçüncü kez okudum. İlk seferinde Roald Dahl efsanesinin kim olduğunu bilmeden birkaç kitabını alıp okumuştum. İnanılmaz derecede sevmiş ve yazarın eserlerini yazma stilinden çok etkilenmiştim. Çünkü Roald Dahl kurnazca ve zekice yazdığı hikâyeleri bir çırpıda sizlere okutmayı başaran bir yazar. Aradan yıllar geçti ve televizyonda filmine rastladım. Bu sefer de filmi izledim ve kitabı tekrar okudum. Çünkü edebiyat dünyasının kilometre taşı eserlerinin beyaz perdeye aktarılması çok zor bir iştir. Yapılması muhtemel kritik hatalar o kitapların hayranlarını üzmenize sebep olabilir. Ama filmi de kitabı kadar başarılı hazırlanmıştı. En son bu sene okudum Matilda’yı. İyi ki okumuşum. Çünkü Matilda sadece çocuklar tarafından değil aynı zamanda gençler ve hatta yetişkinler tarafından da örnek alınması gereken hayali bir kahraman.
Gelin Matilda ile tanışalım
Bir buçuk yaşındayken neredeyse bir yetişkin kadar iyi konuşabilen Matilda, kendi kendine gazete ve dergileri karıştırıp inceleyerek okumayı öğrenir. Okuma hevesi nedeniyle dört yaşına geldiğinde kasabada yer alan kütüphanedeki bütün kitapları okuyup bitirir. Ancak bir sorunu vardır. Ailesi Matilda’yı ve onun inanılmaz zekâsını görmezden gelmektedir.
Matilda’yı sevmeyen ailesi, onun yerine ailesini en iyi temsil eden abisi Michael’ı yere göğe sığdıramaz. Öte yandan ailesinin yaptığı iş dolandırıcılık üzerine kuruludur. Matilda’nın babası külüstür arabaları birkaç işlemden geçirip değerinin çok üstüne müşterilere satmaktadır. Matilda ise bu durumdan çok rahatsızdır. Babasının yaptığı bu işi etik bulmaz. Bu sebeple zaman zaman babasıyla karşı karşıya gelen Matilda, zaman içinde kendi kıvrak zekâsının farkına varır ve babasına çeşitli oyunlar oynar.
“Ağlamanın da, surat asmanın da hiç kimseye bir yarar sağlamayacağını anlamış görünüyordu. Saldırıya uğradığınızda, yapılacak en akıllıca iş, Napolyon’un vaktiyle söylemiş olduğu gibi, karşı saldırıya geçmektir. Matilda’nın son derece ince zekâsı, zehir saçan babaya uygun yeni bir cezayı saptamak için çalışmaya başlamıştı.”
Babası, annesi ve şapsal abisi Michael ile artık kolaylıkla baş edebilen Matilda büyür ve okula gitme zamanı gelir. Nihayet okula başlayan Matilda’nın peşini kötülükler burada da bırakmaz. Okul Müdürü, Bayan Trunchbull acımasız ve zalim bir karakterdir. Matilda’nın bu öğretmenle de başa çıkması gerekecektir.
Ancak okulda sadece kötüler değil iyi öğretmenler de vardır. Bayan Honey gibi. Bayan Honey Matilda’nın zekâsını, entelektüel yeteneklerini ve dehasını görünce gözlerine inanamaz. Matilda’nın özel bir öğrenci olduğunun farkına varan Bayan Honey, onunla mükemmel bir ilişki kurar.
Ayrıca Matilda, kendisinde sonradan keşfedeceği inanılmaz bir yeteneğe de sahiptir. Sizce Matilda’nın özel biri olduğunun farkına varan Bayan Honey ile Matilda el ele verip neleri başarmış olabilirler?
İyi öğretmen mi kötü öğretmen mi?
Roald Dahl, kitapta iyi öğretmen ve kötü öğretmeni en ince ayrıntılarına kadar tasvir etmiş. Hepimizin eğitim hayatında karşımıza iyi öğretmenler kadar kötü öğretmenler de çıkmıştır. Hatta bazı öğretmenler yüzünden o derslerden bazılarımız nefret etmiştir. Kitapta iyi öğretmen ile kötü öğretmen arasındaki ayrım çok net bir şekilde verilmiş.
Bayan Honey öğrencileri için fedakâr ve eğitim aşığı bir karakter. Ancak Bayan Trunchbull için maalesef aynı şeyleri söyleyemeyeceğim. Kendisinin çocuklara yaptıkları yenilir yutulur cinsten değil. Bu sebeple bu kitabın bir çocuk kitabı olması nedeniyle Bayan Trunchbull‘ın yaptıkları nedeniyle hassas olan çocuklar okurken rahatsız olabilirler. Gerçi günümüzde şiddetin her türlüsüne her dakika seyirci kalabiliyoruz. Bu sebeple yine de Roald Dahl’ın kaleme aldığı bu kitabın olağanüstü, komik ve zaman zaman absürt kurgusuna kendimizi bırakmalıyız.
Matilda’yı okurken onu çok sevecek ama anlayışsız, kitap düşmanı, hilebaz ebeveynlerine de çok kızacaksınız. Kitap, yalnız çocuklar için değil, başta anne babalar olmak üzere yetişkinler için de pek çok önemli mesajı içeriyor.
Filmi de kitabı kadar başarılı
Matilda 1988 yılında basıldı, büyük üne kavuşunca 1996 yılında aynı isimle filmi de yapıldı. 2010-2020 yılları arasında İngiltere’de müzikal olarak gösterimde kaldı. Matilda oyunu dünya turnesiyle her kesimden seyirciye ulaştı. Günümüzde hâlâ popülerliğini koruyan Matilda için ünlü bir internet dizi platformunda serisinin çekileceğinin haberini de sizlerle paylaşmak istiyorum.
Yeni kitap okumaya başlayan çocukları kitap okumaya özendirmek için yazılmış güzel bir eser.
Aranızda Matilda’yı okuyan var mı? Sizce kitabın en dikkat çekici mesajı neydi? Yorumlarda paylaşır mısınız?
Roald Dahl Kimdir?
Roald Dahl, 1916 yılında İngiltere’nin Galler Bölgesinde dünyaya geldi. Eğitimini İngiltere’de tamamlayan Roald Dahl çeşitli işlerde çalıştı. İkinci Dünya Savaşı’nda pilotluk yaparken başına aldığı ağır darbe sonucu ordudan ayrılarak hem çocuklar için öyküler ve kitaplar hem de yetişkinler için korku kitapları yazmaya başladı. Özellikle çocuklar için yazmış olduğu Gremlins, Matilda ve Charlie’nin Çikolata Fabrikası ve yetişkinler için kaleme aldığı Oswald Amcam ve Hiçbir Zamanlar: Süperman İçin Bir Masal en bilinen eserleridir. Dahl, Senin Gibi Biri adlı öykü kitabı ile “Pansiyoncu Kadın” ve “Deri” adlı öyküleriyle üç defa Edgar Allan Poe Ödülü’ne layık görüldü. Dahl, 1990’da Oxford’da yaşama veda etti.
Quentin Blake Kimdir?
1932’de Londra’da doğdu. İlk resimli kitabını 1968 yılında yayımlayan Blake İngiltere’nin en sevilen yazar ve illüstratörlerinden biri kabul ediliyor. Dünyaca ünlü sanatçı, Roald Dahl, Joan Aiken ve Bianca Pitzorno gibi yazarlar için sayısız kitap resimledi, çok sayıda derginin desenlerini üstlendi. 20 yıl akademisyenlik yaptığı Kraliyet Sanat Akademisi İllüstrasyon Bölümü’nün başkanlığını yürüttü. 1999 yılında başlayan ve iki yılda bir verilen Children’s Laureate adlı ödülün de ilk sahibi. Yıllar içinde kazandığı ödüller arasında Whitbread Ödülü, Hans Christian Andersen İllüstrasyon Ödülü, Kate Greenaway Madalyası var. Çocuk edebiyatına yaptığı katkılardan dolayı kendisine 2005 yılında Britanya Üstün Hizmet Madalyası verildi. Quentin Blake Londra’da yaşıyor.
Diğer Çocuk ve Gençlik kategorisi kitapları için tıklayın.
Yorumlar
Henüz Bir Yorum Yok