Uluslararası Booker Ödülü 2025 Uzun Listesi Açıklandı

Edebiyat dünyasının en saygın ödüllerinden biri olarak kabul edilen Uluslararası Booker Ödülü’nün 2025 uzun listesi duyuruldu. 1969’dan bu yana verilen ödül, İngilizceye çevrilen ve Birleşik Krallık ile İrlanda’da yayımlanan eserlerin yazarlarına ve çevirmenlerine veriliyor.

Yasemin KAYA-Utku ÖZER

2025 Uzun Listesi: 10 Farklı Dilden, Tümü İlk Kez Aday Gösterilen Yazarlar

Max Porter’ın başkanlığını yaptığı jüri, 154 eser arasından 13 kitabı seçti. Bu yılın uzun listesi çeşitliliği ve kapsayıcılığıyla öne çıkıyor. Seçilen eserler, hayal gücünün sınırlarını zorlayan metinlerden tarihsel olaylara ve kişisel deneyimlere dayanan anlatılara kadar geniş bir yelpazeye yayılıyor.

10 farklı dilde yazılmış eserler arasında, ilk kez Kannadaca ve Romence çeviriler de yer alıyor. Ayrıca, bu yıl uzun listeye giren kitapların çoğunluğu oldukça kısa: Listedeki 11 kitap 250 sayfanın altında, yalnızca bir kitap 300 sayfadan uzun.

Tüm yazarlar ilk kez Uluslararası Booker uzun listesine girerken, sekiz yazarın eserleri de ilk defa İngilizce yayımlanarak uluslararası okurlara ulaşma şansı yakalıyor. Üç yazarın ilk kitaplarıyla ödüle aday olduğu listede yer alan 13 kitaptan 11’inin bağımsız yayınevleri tarafından yayımlanması ise bağımsız yayınevlerinin ödüldeki güçlü varlığını gözler önüne seriyor.

Uzun Listede Yer Alan Kitaplar

The Book of Disappearance – Ibtisam Azem – Arapçadan çeviren Sinan Antoon İsrailli karakterlerin bir sabah uyandıklarında tüm Filistinlilerin ortadan kaybolduğunu fark ettikleri distopik bir roman.
On the Calculation of Volume I – Solvej Balle – Dancadan çeviren Barbara J. Haveland
Başkahramanın her sabah uyandığında aynı günü tekrar yaşadığı sürükleyici bir anlatı. Bir septolojinin (yedi kitaplık seri) ilk cildi olan kitap, orjinalinde bağımsız bir eser olarak yayımlanmış.
There’s a Monster Behind the Door – Gaëlle Bélem – Fransızcadan çeviren Karen Fleetwood ve Laëtitia Saint-Loubert
1980’lerin Reunion Adası’nda geçen, genç bir kızın geleneklere ve ailesine karşı verdiği mücadeleyi konu alan bir roman.
Solenoid – Mircea Cărtărescu – Romenceden çeviren Sean Cotter
Felsefe, tarih ve matematik unsurlarını içeren, 627 sayfalık sürrealist  eser. Daha önce Dublin Edebiyat Ödülü‘nü kazanmıştır.
Reservoir Bitches – Dahlia de la Cerda – İspanyolcadan çevirenler Julia Sanches ve Heather Cleary
Meksika’da farklı sınıflardan gelen 13 kadının hayatta kalma mücadelesini anlatan sert ve mizahi bir kısa öykü koleksiyonu.
Small Boat – Vincent Delecroix – Fransızcadan çeviren Helen Stevenson.
Manş Denizi’nde batan bir mülteci botunu konu alan, etkileyici bir roman. Yazarın daha önce Türkçeye çevrilen Kaybetmeyi Öğrenmek adlı kitabı, Runik Kitap tarafından yayımlanmıştı.
Hunchback – Saou Ichikawa – Japoncadan çeviren Polly Barton
Bedensel engelli bir karakterin cinselliğini ve arzularını keşfettiği, kısa ama çarpıcı bir roman. Kitabın yazarı Saou Ichikawa, Japonya’nın en prestijli edebiyat ödüllerinden Akutagawa Ödülü’nü kazanan ilk bedensel engelli yazar.
Under the Eye of the Big Bird – Hiromi Kawakami – Japoncadan çeviren Asa Yoneda
İnsanlığın sonuna yaklaşırken geçmiş ve gelecek arasında gidip gelen bir hikâye. Kawakami’nin Türkçede Tokyo’da Tuhaf Hava ve Nakano Eskici Dükkânı kitapları bulunuyor.
Eurotrash – Christian Kracht – Almancadan çeviren Daniel Bowles
Bir yazarın, yaşlı ve varlıklı annesiyle çıktığı hüzünlü ve komik bir yolculuğu konu alan bir roman. Yazar Christian Kracht’ın Bir Küçük İmparatorluk adlı kitabı, daha önce Ayrıntı Yayınları tarafından Türkçeye kazandırılmıştı.
Perfection – Vincenzo Latronico – İtalyancadan çeviren Sophie Hughes
Berlin’de kendilerine “ideal” bir hayat kurmaya çalışan bir çiftin, modern dünyanın getirdiği tatminsizlikle yüzleşmesini konu alan bir eser. Çevirmen Sophie Hughes, bu yıl beşinci kez Uluslararası Booker uzun listesine girerek rekor kırmıştır.
Heart Lamp – Banu Mushtaq – Kannadacadan çeviren Deepa Bhasthi
Güney Hindistan’daki Müslüman kadınların yaşamlarını gözler önüne seren 12 kısa öyküden oluşan bir koleksiyon. Kitap, Hindistan’ın güneybatısında konuşulan bir dil olan Kannadaca’dan çevrilen ve uzun listeye giren ilk eserdir.
On a Woman’s Madness – Astrid Roemer – Felemenkçeden çeviren Lucy Scott
1982’de yayımlanan, yıllar sonra yeniden keşfedilen ve kuir edebiyatının öncülerinden sayılan bir roman. 77 yaşında listede yer alan en yaşlı yazar olan Astrid Roemer’in kitabı Uluslararası Booker Ödülü tarihinde orijinal dili ile uzun listeye alınması arasındaki en uzun süreye sahip eser olma özelliğini de taşıyor.
A Leopard-Skin Hat – Anne Serre – Fransızcadan çeviren Mark Hutchinson
Çocukluk arkadaşlığı, psikolojik rahatsızlıklar ve insan ilişkilerine dair derin bir anlatı.

Uluslararası Booker Ödülü’nün kısa listesi 8 Nisan’da, kazanan kitap ise 20 Mayıs’ta açıklanacak. 50.000 sterlinlik ödülün yazar ve çevirmen arasında eşit olarak paylaştırılırken kısa listeye kalan her eser için 5.000 sterlinlik bir ödül bulunuyor.

2024 yılının Uluslararası Booker ödülü kazananı Kairos kitabıyla Jenny Erpenbeck olmuştu: https://www.bookinton.com/gundem/haberler/2024-uluslararasi-booker-odulu-aciklandi/

Kaynak: The Booker Prizes