Cin Ali Yayınlarından yayımlanan 10 kitaplık Cin Ali serisi, kolaydan zora öğrenmeyi içeren yöntemi ile yıllardan beri çocukların kısa sürede okumayı öğrenmesine yardımcı oluyor.
Z. Ceren Burak
1968 yılından itibaren yayımlanmaya başlayan Cin Ali serisi ile 1987 yılında ilkokul 1. sınıfta tanıştım. İçindeki resimler aynı benim çizdiğim çöp adamlara benziyordu. 10 kitaptan oluşan bu serinin en sevdiğim kitabı 10. kitaptı çünkü renkli olan tek kitaptı. Sonunda okumayı öğrenmişsin de ödüllendirilmişsin gibi 9 kitap sonunda ulaşılan renkli “Cin Ali Kır Gezisinde” kitabı…
Cin Ali 54 Yaşında!
Tam da bu basit çizimler, rengarenk kapaklar ve yalın Türkçesi ile yeni okuma öğrenen küçükleri yakalamayı başaran seri bu sene 54. yaşını kutluyor. Cin Ali’nin babası Rasim Kaygusuz vatanı için bir şeyler yapması gerektiğine inanan, Köy Enstitüsü mezunu, idealist bir ilkokul öğretmeni. Oyunlu okumanın çok önemli olduğunu düşünen Rasim Kaygusuz, bu amaç ile Cin Ali‘yi yaratır. Cin Ali o kadar sevilir ki kısa sürede müfredata girerek tüm ilköğretim okullarında temel ders kitabı olarak okutulmaya başlanır. Ta ki 2005 yılına kadar. Bu tarihte sistemden çıkartılır ancak bu Cin Ali’nin macerasının sonu değil ikinci başlangıcıdır. Basında yer alan “Cin Ali Bizimdir” başlıklı yazılarla, TV programlarında konu olduğu bilgi yarışmalarıyla kısa sürede tekrar gündeme oturur. Eski baskıları sahaflarda çok yüksek fiyatlara satılmaya başlanır ve eski popülerliğine yeniden kavuşur.
Bu yoğun ilgi sonrasında tekrar basılmasına karar verilen ve Ekim 2013’de ilk baskısı yapılan herkesin çocukluk kahramanı Cin Ali kitaplarının yeniden dolaşımda olması çok mutluluk verici. 10 Şubat 2005 tarihli Birgün gazetesinde yer alan haberde Aydan Çelik’in de dediği gibi, “Cin Ali tevazuyla harmanlanmış yerli malı haftasının son temsilcisidir.” Günümüzde ne, ne kadar yerli ayrı bir tartışma konusu ama Cin Ali kadar bizden olan çok az şey kaldı.
Çocuklar Cin Ali ile öğreniyor
En uzunu on sekiz sayfalık kısacık hikâyelerden oluşan bu serinin Çocuk Bahçesi kitabında Cin Ali arkadaşları ile kum havuzunda oynuyor, Okulda kitabında yeni başladığı okuluna iyice ısınıyor, Oyuncakları kitabında Ömer ile oyuncak sandığında keşfe çıkıyor, renkli Kır Gezisi kitabında baharda okul gezisine gidiyor.
Serinin en bilinen ve ilk hikâyesi olan Cin Ali’nin Atı, şu cümlelerle başlıyor:
-Cin Ali, bu at. O da Ot.
-Baba, bu ata ot al.
-Cin Ali, bu ot, o da at. Otu al, ata ver.
Serideki Kitaplar
- Cin Ali’nin Atı
- Cin Ali’nin Topu
- Cin Ali’nin Topacı
- Cin Ali’nin Karagözlü Kuzusu
- Cin Ali’nin Oyuncakları
- Cin Ali Okula Başlıyor
- Cin Ali Okulda
- Cin Ali Çocuk Bahçesinde
- Cin Ali ile Berber Fil
- Cin Ali Kır Gezisinde
Cin Ali Müzesi
Cin Ali’nin Ankara/Tunali Hilmi’de bir de müzesi var. 2019 yılında açılan müzede Cin Ali’nin fişleri, karatahta, beyaz yakalı siyah önlükler ve tabii Cin Ali’nin ilk baskı kitapları görülebiliyor. Bu müze okul gezilerine ev sahipliği yapıyor ve nostaljik Cin Ali temalı ürünler satın alınabiliyor.
Ayrıca serinin bence en eğlenceli 9 numaralı hikâyesi Cin Ali ile Berber Fil’e selam duran “Filli Bahçe” de yine müze içerisinde ziyaretçilerin mola vermesi için tasarlanmış. (Filli Bahçe’nin hikâyesi için buraya tıklayabilirsiniz.).
Müzenin kuruluş aşaması Rasim Kaygusuz’un kızı Nevin Apaydın tarafından yüksek lisans tezi hâline getirilmiş. Buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.
Müze hakkında daha fazla detaylı bilgi için Cin Ali Eğitim Vakfı sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Rasim Kaygusuz kimdir?
Rasim Kaygusuz, 1926 yılında Ankara’nın Ayaş ilçesine bağlı Zirkayı (Yenikayı) Köyü’nde doğdu. Babasının desteğiyle Çifteler Köy Enstitüsü’nde okumaya başladı. Hasanoğlan Köy Enstitüsü’nün ilk öğrencilerinden biriydi. 1944 yılında mezun olup köyünün ilkokulunda öğretmenlik yapmaya başladığında henüz 18 yaşındaydı. Enstitüden marangozluk sanatıyla mezun oldu.
Rasim Kaygusuz, birinci sınıf öğretmenliğinin uzmanlık alanı olması gerektiğine inanıyordu. Kendini alanında daha da gelişmek için Gazi Eğitim Fakültesi Pedagoji Bölümü’nü dışardan okudu. 1960 yılında mezun oldu. 1960 yılından itibaren dokuz tane oyunla okuma gereci icat etti. Bu başarılı çalışmaların son halkası olan Cin Ali, 1968 yılında yazıldı.
Rasim Öğretmen, 1972 yılında emekli oldu. Artık bütün zamanını ayıracağı Cin Ali Yayınları’nı Ulus’taki yeni adresine taşıdı. Yayınevi aynı zamanda bir okul gibiydi. Rasim Öğretmen, Türkiye’nin her tarafından gelen öğretmenlere, okuma yazma öğretiminde daha başarılı olmanın yollarını öğretti. 3 Aralık 1988’de aramızdan ayrıldığında, geride Cin Ali ile büyümüş milyonlarca çocuk vardı.
Diğer kitap öneri listelerini incelemek için tıklayın.
