Tebdil-i Mekan

Kampüs romanları, üniversite yaşamını, akademik çevreleri ve entelektüel dünyayı hicivle harmanlayarak anlatan bir türdür. David Lodge’un Tebdil-i Mekân adlı romanı, bu türün en özgün ve eğlenceli örneklerinden biri olarak öne çıkar. Aynı zamanda yazarın üniversite dünyasını odağına alan üçlemesinin ilk kitabıdır; serinin devamı Dünya Küçük ve İyi İş adlı romanlarla gelir.

Tebdil-i Mekan, 1969 baharında, biri İngiltere’deki mütevazı bir üniversiteden, diğeri ABD’nin prestijli Batı Yakası kampüslerinden birinden gelen iki edebiyat profesörünün altı aylığına yer değiştirmesiyle başlar. Bu değişim yalnızca coğrafi değil; kültürel kodların, düşünsel alışkanlıkların ve kişisel sınırların da yerinden oynamasına yol açar. Lodge, iki akademisyenin birbirlerinin hayatlarına adım attıkça yaşadıkları uyum ve çatışmaları ince mizahıyla anlatır. Mektuplar, gazete kupürleri ve senaryo biçimli bölümler gibi farklı tekniklerle zenginleşen yaratıcı anlatı boyunca, akademik dünyanın rekabetçi yapısı, ideolojik kamplaşmalar, konformizm ve bireysel arayışlar başarıyla işlenir.

Arka Kapaktan

“Hem en iyi hem de en kötü zamanlardı. Hem bilgelik hem de aptallık çağıydı.” –  David Lodge, 1975

ABD’deki vitrin camlı beton ormandan Euphoria Eyalet Üniversitesi ile İngiltere’nin nemli, kırmızı tuğlalı Rummidge Üniversitesi arasında yıllık bir değişim programı vardır. Normalde bu değişim programının pek de üzerinde durulmaz. Ancak Philip Swallow, Profesör Zapp ile yer değiştirdiğinde kader onlara bir oyun oynar ve iki akademisyen kendilerini Atlantik’in iki yakasında sarmal bir ilişkinin ortasında bulur. Kimse bu ilişkiden muaf değildir. Sonunda, yazarın kendisini bile şaşırtan bir gelişmeyle sır ifşa olur.

Tebdili Mekân, konuyu dağıtmadan eğlendirmeyi başaran mizahi ve deneysel bir roman. Bu serüvende okurlar da pasif değil, aksine metinler arası referansların yorumlanmasında aktif rol oynuyorlar.

“Kahkaha dolu her satıra üç yıldız” – Evening Standard’dan Auberon Waugh

“Açık ara yılın en komik romanı… Evelyn Waugh’nun soğukkanlı, acımasız tarafsızlığı” – Daily Mail Howthornden Ödülü ve Yorkshire Post Kurgu Ödülü sahibi

David Lodge Kimdir?

1935’te Londra’da doğan David Lodge, College London Üniversitesi’nden 1955’te mezun oldu. 1959’da aynı üniversiteden yüksek lisans derecesi aldı. Bu arada Britanya Ordusu’nda askerlik hizmetini yaptı. 1960-1987 yılları arasında İngiliz Edebiyatı Bölümü’nde ders verdiği Birmingham Üniversitesi’nden doktor unvanını aldı. 1987 yılında kendini bütünüyle yazarlığa adamak üzere emekli oldu. Birmingham’da Çağdaş İngiliz Edebiyatı Fahri Profesörü unvanı sahibidir ve bu kentte yaşamaya devam ediyor. Yazar, Royal Society of Literature’ın (Kraliyet Edebiyat Derneği) bir üyesidir. 1989’da Booker Prize’da jüri başkanlığı yapmıştır. Lodge ayrıca Fransa Kültür Bakanlığı tarafından sanat ve edebiyat alanında yaratıcılıklarıyla sivrilen kişilere verilen şeref payesine de değer görülmüştür. Romanları: The Picturegoers (1960), Ginger, You’re Barmy (1962), The British Museum is Falling Down (1965), Out of the Shelter (1970), Hawthornden Ödülü’nü ve Yorkshire Post Kurmaca Ödülü’nü kazanan Changing Places (1975; Yerleri Değiştirme, çev.: Abbas Orhan, Adam Yayınları, 1998) ile 1980’de yılın Whitobread Kitabı seçilen How Far Can you Go; 1984’de Booker Prize için son elemeye kalan Small World (Dünya Küçük, çev.: Abbas Orhan, Adam Yayınları, 1998); 1988’de Sunday Express’in Yılın Kitabı Ödülü’nü alan Nice Work (İyi İş, çev.: Ülkü Demirtepe, Ayrıntı Yayınları, 2003); Paradise News (1991); Home Truths (1999); Thinks (2001) Kitapları on yedi dile çevrildi. David Lodge edebiyat eleştirileri de yazdı: Language of Fiction (1966), The Novelist at Crossroads (1971), The Modes of Modern Writing (1977), Working With Structuralism (1981), After Bakhtin: Essays on Fiction and Criticism (1990). Ayrıca, birkaç klasik romanla, aralarında Twentieth Century Literary Criticism (1972), Modern Criticism and Theory’nin (1988) de bulunduğu eleştiri antolojilerinin editörlüğünü yaptı. 1986’da dönem dönem yazdığı denemelerinin toplandığı, Write on adlı bir kitap yayımladı. En son eleştiri yapıtı The Art of Fiction’dır (1992). Yazarın Small World adlı romanı, 1988’de Granada TV tarafından bir televizyon dizisine uyarlandı. David Lodge, İyi İş’i BBC için dört bölümlük bir televizyon dizisi haline getirdi ve dizi 1989 sonbaharında yayımlandı. Yılın en iyi drama dizisi dalında Royal Television Society’s Award’ı (Kraliyet Televizyon Derneği Ödülü) kazandı. David Lodge ayrıca bu diziyle Monte Carlo’daki Uluslararası Televizyon Festivali’nde, senaryo dalında Silver Nymph ödülünü aldı. Yazarın ilk tiyatro oyunu The Writing Game, Birmingham Repertuar Tiyatrosu’nda Mayıs 1990’da sahneye konuldu.

Kaynak: Ayrıntı Yayınları

Yeni çıkan kitap tanıtımlarını incelemek için tıklayın.

Etiketler: Kampüs Romanı, Akademik Mizah, Kültürel Değişim, Seyahat.