İngiliz Yayıncılar Birliği TikTok’ta yapılan paylaşımların 2021 yılı kitap satışlarını rekor seviyede artırdığını açıkladı. 

Sema Adalar Utkueri

22 Nisan 2022’de bbc.com’da yayımlanan haberde; İngiliz Yayıncılar Birliği’nin verilerine göre İngiltere’de geçtiğimiz yıl toplam kitap satışı %5 artarak 6,7 milyar GBP’ye ulaştı. 2021 yılının ilk üç ayında kitabevlerinin pandemi nedeniyle kapalı olduğu göz önünde bulundurulduğunda toplam satış rakamlarındaki artışın olağanüstü olduğu belirtiliyor. 

Veriler geçtiğimiz yıl kurgu kitaplar ile çocuk ve gençlik kitaplarına talebin arttığını gösteriyor. En çok satan beş gençlik kitabının dördü ise TikTok’ta kitap paylaşımlarının yapıldığı #BookTok etiketiyle trend olan kitaplar. 

Peki nedir bu TikTok ve #BookTok?

TikTok kullanıcıların kısa videolar oluşturup paylaşabilmesini sağlayan bir sosyal medya uygulaması. 2016’da kurulan ve özellikle gençler ve genç yetişkinler arasında hızla yaygınlaşan TikTok’un 155 ülkede 1,2 milyar aylık aktif kullanıcısı var. 

Wallaroomedia’nın yayımladığı araştırmaya göre TikTok kullanıcılarının %60’ını Z kuşağı oluşturuyor. Z kuşağı bazıkaynaklarda 1996 yılından itibaren gösterilse de aslında 2000 yılından günümüze uzanan bir kuşağı temsil ediyor. Z kuşağının en önemli özelliği özgüvenlerinin son derece yüksek olması. Ayrıca teknolojinin de verdiği yetkiye dayanarak hızlı ve analitik düşünme yetisine sahipler ve özgürlük konusunda bir hayli keskin çizgileri var. Teknolojinin içine doğan bu nesil, bilgiye çok çabuk ulaşmaya alışık olduğundan çok çabuk sıkılabiliyor ve onları oyalamak çok da kolay değil.

Z kuşağının genel özellikleri ile 60 saniyelik hızlı, eğlenceli videolarla kendilerini ifade ettikleri TikTok platformunun yapısı birebir örtüşüyor. TikTok kullanıcıları içeriği sadece tüketmiyor, %83’ü kendi videolarını oluşturup paylaşıyor. 

TikTok kullanıcıları sevdikleri kitaplarla ilgili çektikleri videolarını #BookTok etiketiyle yayımlıyorlar. TikTok tarafından yapılan açıklamaya göre #BookTok etiketiyle yapılan paylaşımlar Nisan 2022 itibarıyla 49,7 milyar kez izlenme rakamına ulaştı. 

BookTok’un en hızlı ulaşılabilecek kitap kulübü olduğunu söyleyenlerin sayısı da az değil. Kullanıcılar tavsiye ettikleri kitabı, okurken ağladıkları, korkudan tırnaklarını yedikleri veya heyecandan yerlerinde duramadıkları anları, kitabın finalinde neler hissettiklerini bir dakikanın altında bir süre içinde diğer kullanıcılarla paylaşabiliyor.

TikTok sadece yeni kitapların değil önceki yıllarda basılanların da okunmasını sağlıyor

BookTok kitap satış rakamlarını arttırırken hangi kitapların satılacağını da belirliyor. Sadece yeni çıkanlardan değil #BookTok trendi sayesinde önceki yıllarda basılmış olan bir kitabın satışı da hızla artabiliyor. 

Örneğin; 2017 yılında raflarda yerini alan Adam Silvera’nın They Both Die at the End (Ve Sonunda İkisi de Ölür) kitabı #BookTok ile trend olunca 2021 yılının en çok satan kitabı oldu. Bonnier Yayınevi’nin açıklamasına göre 2014 yılında basılan E. Lockhart’ın We Were Liars (Yalancılar) kitabı #BookTok paylaşımları sayesinde 2021 yılında son yedi yıldaki satış toplamından dört kat fazla satıldı. Bir diğer çarpıcı örnek ise 2016 yılında ilk yayımlandığında 21 bin adet satılan Colleen Hoover’ın “It Ends With Us” (Bizimle Başladı Bizimle Bitti) kitabı. 2020’nin son aylarında #BookTok etiketiyle paylaşım yapılmaya başlandıktan sonra kitabın satışı 450 bin adete ulaştı. 

Bloomberg.com’da Martine Paris’in 11 Mart tarihinde yayımlanan haberinde Barnes & Noble Kitap Direktörü Shannon DeVito, #BookTok fırtınasının Barnes&Noble’ın satışlarını beklemedikleri şekilde nasıl patlattığını şöyle anlatıyor, “Pandemi nedeniyle evlere kapandığımız dönem genç yetişkinlerin kitap okuma alışkanlıklarında rönesansa yol açtı. 2020 yılının yaz aylarında satışlarda artış görmeye başladık. O güne kadar toplam birkaç yüz adet satılan Adam Silvera’nın They Both Die At The End (Ve Sonunda İkisi de Ölür) ve Madeline Miller’in The Song of Achilles (Akhilleus’un Şarkısı)kitabı iki-üç hafta içinde on binlerce satıldı. #BookTok’ta tavsiye edildiğini sonradan fark ettik.” 

DeVito e-kitap ya da online kitap satışlarının yeterince talep görmemesine çok şaşırdıklarını belirtiyor ve ekliyor, “Genç yetişkinler kitabevlerinden basılı kitap satın almayı tercih ediyor. Ayda on kitap alan var. Kitabevine gelip kitap satın alıyorlar, videolarını çekiyorlar ve bunu kendilerini ait ve özgür hissettikleri TikTok’ta paylaşıyorlar.” 

TikTok kullanıcıları diğer sosyal medya platformu takipçilerinden bağlılıkları ve topluluğa aidiyet hissetmeleri ile ayrılıyor

Elisabeth A.Herris nytimes.com’da TikTok ile diğer sosyal medya platformlarının satışlara etkisini Billie Eilish örneği üzerinden karşılaştırıyor. Instagram’da 97 milyon, Twitter’da 6 milyon takipçisi olan Grammy ödüllü ünlü şarkıcının yazdığı otobiyografik Billie Eilish kitabı 2021’de yayımlandı. Bu kadar ünlü ve milyonlarca takipçisi olan yazarın kitabının liste başı olması beklenirken sadece 64 bin adet satılması özelikle 1 milyon dolar yatırım yapan yayıncısında büyük hayal kırıklığı yarattı. 

Satışlarda yaşanan devasa #BookTok etkisi elbette yayıncılık dünyasının da iştahını kabartmakta gecikmedi. Barnes and Noble, Waterstones ve Half Price Books gibi büyük kitabevleri platformun başarısını promosyonlarla destekliyor ve bu rüzgârdan olabildiğince fazla yararlanmaya çalışıyor. Kitabevleri platformda trend olan kitapların sergilendiği #BookTok standları açıyor. Amazon ve Goodreads “BookTok Made Me Do It” (Bana Bunu BookTok Yaptırdı) etiketiyle platformda önerilen kitapları kategorize ediyor.

Pazarlama yöntemlerinden biri olarak TikTok’u aktif bir şekilde kullanan Waterstones Kitabevi’nin direktörü James Daunt #BookTok ile ilgili, “BookTok gençleri kitap okumaya özendiriyor. Harry Potter yıllarından beri görmediğimiz sayıda genç ve genç yetişkin #BookTok’un yükselişi ile tekrar kitabevlerine gitmeye başladılar. Bu sayede sadece yeni çıkanlar değil klasikler de heyecan yaratmaya başladı. Son 3-4 haftadır Amerika’da James Joyce’un Ulysses kitabı çok sayıda satıldı. TikTok’ta her şey eğlence, beğeni ve coşku üzerine kurulu ve aynı kuşaktan insanlar bunu çok zekice gerçekleştiriyorlar. Onlar bizim genç satış elemanlarımız,” diyor ve gülümseyerek ekliyor, “BookTok sayesinde saçlarını maviye boyayan insanların düzgün saç modeli olanlardan daha çok kitap satabildiğini anlamış olduk.” 

Kaynakça

• https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-61173810
• https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-03-11/#BookTok-book-list-with-43-billion-views-has-sent-barnes-noble-sales-soaring
• https://www.telegraph.co.uk/news/2022/01/31/TikTok-phenomenon-sees-book-sales-skyrocket/
• https://williampeaceblog.com/2022/02/12/the-book-tok-phenomenon/
• https://www.distractify.com/p/what-is-booktok
• https://www.manpower.com.tr/blog/z-kusagi-nedir-z-kusagi-ozellikleri-nelerdi
• https://www.nytimes.com/2021/12/07/books/social-media-following-book-publishing.html

Diğer Gündem içerikleri için tıklayın.