Balıkçı ve Oğlu – Zülfü Livaneli
Yazan: Zeynep Çiğdem Dedeoğlu
Zülfü Livaneli’nin Ernest Hemingway ve Sait Faik gibi deniz üzerine roman yazma hayali Balıkçı ve Oğlu kitabıyla gerçekleşti. Türk edebiyatına birçok eser kazandıran ve bir süredir Bodrum’da yaşayan Livaneli, bu coğrafyanın insanını, denizini, düşmanını, acısını, umutlarını bu romanında kaleme aldı.
Ülke: Türkiye
Türü: Kurgu - Novella
Okur Yaşı: Genel okur kitlesi
Hedef Kitle: Genel
Sayfa Sayısı: 135 sayfa
İmla: ☺️
Ebat: 13,7 x 23 cm
İnceleme
2 Eylül 2015’te, oturduğum evin biraz ilerisindeki kıyıya vurmuştu cansız bedeni. Kırmızı tişörtü, mavi şortuyla sanki yeni uykuya dalmış bir bebekti Aylan. Denizi yastık yapmış, beli açık kalmış masumca uyuyordu, üşütmesin diye üstüne ince, yazlık bir pike örtesi geliyordu insanın. Birazdan uyanacak, gülücükler atarak kumlarda koşturacaktı sanki.
Oysa ki Aylan’ın bu masumca uyuyan fotoğrafı tüm dünyanın yüzüne tokat gibi çarpmıştı göç gerçeğini… Ülkelerini terk etmek zorunda kalan, küçücük bir umuda sarılıp ölüm yolculuğuna çıkan binlerce can, Ege’nin sularında yitip gidiyordu. Aylan bebekte onlardan biriydi, hatta bu göçün sembolü olmuştu.
Zülfü Livaneli’nin Balıkçı ve Oğlu kitabında Aylan, Samir olmuş, bir yunusun vasıtasıyla Balıkçı Mustafa tarafından kurtarılmıştı. Yazar kendi kurguladığı dünyada öyle olsun istemişti. Ya da okur, yani ben öyle olsun istemiştim.
Oğulları Deniz’i denizde kaybeden balıkçı Mustafa ve Mesude’nin hüzünlü, sessiz, sakin hayatları denizden gelen Afgan bebek Samir’le birlikte, duygusal çalkantılarla dolu başka bir yöne kayıyor. Evlat hasretiyle yanan çift, Samir’i kaybetmemek için yasa dışı işlere kalkışıyor. Samir’in annesinin hayatta olduğunu öğrendiklerinde ise girdikleri vicdan muhasebesi; yaşadıkları tüm zorluklara, acılara rağmen hayat yoldaşlığını bırakmayan çiftin kırılma noktası oluyor.
“Kadın kadını anladı, kadın kadını hissetti…”
Birbirlerinin dilini bilmeyen ama annelik diliyle birbirini anlayan iki kadının hiç konuşmadan, sadece bakışarak kurdukları bağ, verdikleri sözler, ettikleri yeminler kitabın en çarpıcı sahnesiydi. Yazar, anneliğin, evlat sevgisinin ne büyük fedakarlıklar yaptırabileceğini, insanın içini sızlatarak anlatıyor.
Hayatının bir bölümünü, başka bir ülkede göçmen olarak sürdürmüş olan yazar, göçe mecbur bırakılanların ne yaşadığını ne hissettiklerini yalın bir dille aktarıyor.
“İnsanlar balon balıklarından da tehlikeli…”
Yazar, kitabın çatısını göç üzerine kursa da farklı konuları da birlikte ele alarak çerçeveyi genişletiyor. Livaneli, “Olaylar karakterleri etkilediği için romana girer” diyor, ülkenin nasıl bir talan altında olduğunu, karakterlerin yaşadıkları coğrafya üzerinden ele alıyor.
Mütevazı bir hayat süren ve ekmeğinin derdinde olan yöre halkının dağları, toprakları madenciler ve rant peşinde koşanlar tarafından ele geçirilirken; denizleri, balık çiftlikleri ve istilacı yabancı balık türleri tarafından yok ediliyor. Balıkçı ve Oğlu romanı hem dağını hem denizini kaybetmemek için mücadele eden bir avuç insanın arada sıkışıp kalmışlığını, çaresizliğini anlatılıyor.
Zülfü Livaneli Kimdir?
Çağımızın önemli ozanlarından biri olan Zülfü Livaneli adının önüne birçok sıfatı sığdırmış bir sanatçı. Ömer Zülfü Livanelioğlu, 20 Haziran 1946’da Konya’nın Ilgın ilçesinde dünyaya geldi. ABD Fairfax Konservatuvarını bitirdi ve üç yüze yakın eser besteledi. Eserleri yerli ve yabancı sanatçılar tarafından yorumlandı.
1972 – 1984 yılları arasında Stockholm, Paris ve Atina’da yaşadı, müzik ve felsefe alanlarında çalışmalar yaptı. Film müzikleri besteledi. Yönetmeliğini yaptığı filmler dünyanın pek çok yerinde gösterime sunuldu. Öykü, roman ve denemelerden oluşan 28 kitabı var.
Dünyaca ünlü pek çok sanatçıyla birlikte dünya kültürünün ilerlemesi ve dünya sanatlarının gelişmesine katkıda bulunmak üzere çalışmalar yaptı. Özellikle Türk – Yunan dostluğunun, sanat üzerinden kurulmasında, Yunan sanatçı Mikis Theodorakis ile birlikte önemli çalışmalarda bulundu. Filmleri, müzik eserleri ve kitapları ile birçok ödül aldı.
Daha fazla kitap inceleme için tıklayın.
Yeliz –
Toplumcu fikirleriyle ön plana çıkan ve bunu eserlerinde işleyen Zülfü Livaneli’nin Balıkçı ve Oğlu adlı kitabındaki toplumsal değerler ve bu değerlerin günümüz toplumundaki yerini incelemeniz, kitabın “toplumcu” bakış açısıyla yeniden yorumlanmasını ve değerlendirilmesini sağlamış.
Dostluk, aile, ebeveynlik, kadınlar ve günümüz toplumunda kadınlara verilen değerleri kitabında işleyen Livaneli, aynı zamanda çevre ekolojisine de vurgu yaparak toplumun sorunlarını dile getiriyor.
Herkesin okuması gerektiğini düşündüğüm bu kitap bizlere farklı bakış açıları katıyor:)
Okuyun ve okunmasını sağlayın:)