Burun – Nikolay Gogol
Yazan: Prof. Dr. Mahir Güven
Ülke: Rusya - Türkiye
Türü: Sanat, İllüstrasyon, Kurgu
Okur Yaşı: Genel okur kitlesi
Hedef Kitle: Genç, yetişkin sanatseverler
Sayfa Sayısı: 41 sayfa
Çevirmen: Mine Şengel
Çeviri: ☺️
İmla: ☺️
Ebat: 25 x 19,5 cm
İnceleme
Merve Erbilgiç bu çalışması için şöyle diyor, “Gogol’un Burun hikayesini resimlemeyi seçmeden önce yazarla aramda güçlü bir harmoni arıyordum. Aynı zamanda, hikayede biraz mizah ve cesaret bulmayı umuyordum. Bir süre araştırdıktan sonra Gogol’un benim için iyi bir oyun arkadaşı olduğuna karar verdim. Ancak bir klasiği resimlemek çizerler için her zaman riskli ve zordur çünkü bu kitaplar daha önce sanatçılar tarafından defalarca resmedilmiş oluyorlar. Ben daha çok yeni hikaye anlatım yolları bulmakla ilgileniyorum. Pazar çizgisinin dışına çıkmaya cesaret edebilen, yenilikçi ve cesur yaklaşımlara odaklandım.”
Kitabı sanat tarihçisi Prof. Dr. Mahir Güven değerlendirdi.
Burun’a dair
Sosyologların ve pedagogların bu konuya yeterince odaklanmadıklarını görüyoruz. Yönetebilen doğrular arıyorlar ancak bunları günlük yaşamın içerisinde kullanamıyorlar. Burada biz yönetilebilir yeni doğrular ile karşılaşıyoruz.
Gogol’un bakış açısına göre bu durum bizi sürprizler ve tesadüflerle karşılaştırıyor. Önemsiz bulduğumuz her şey hayatımızı etkiliyor. Farkında olmadan örülen yüksek duvarlar, göreceli sonuçlar üretmiyor.
Bu metinde aslında yanlışın da bir değer olduğu metaforu var. Biz bunu kabul etmediğimizde doğrunun edilgenliği altında eziliyoruz.
Plato diyor ki, “Aşılması gereken duvar, kalbimizdeki duvardır.” Yani insan olarak hislerimiz ve duygu barındıran duvarlar var burada. Daha karmaşık duygularımız var. Kitabın temel mantığı da bu.
Gogol, yönetebilen bir doğru peşinde ve onu uygun buluyor. Bu metin de gelecek için bir belge niteliğinde. Doğru bulduğumuz her şey bakış açımızı daraltıyor. Sürprizler ve tesadüfler sadece fark edebilen kişiler için mevcut. Toplumun geneli tarafından kabul edilmiş doğru ve yanlışları sorgulamazsak, kabul ettiğimiz doğrularla aramızda keskin duvar örüyoruz. Gogol bize yanlışlar da bir değerdir diyor. Bizi sürprizlerle buluşturuyor. Monotonluktan uzaklaştırıyor. Bizi insan olarak daha üst bir noktaya çıkartmaya çalışıyor.
İllüstrasyonlara dair
Çizgilerin kişiselliği, teknik kullanımı ve metne estetik yaklaşımı çok yaratıcı. Kitabın genel atmosferinde bir sanatçı defteri havası var. Rahat ve anlık çizgiler kullanılmış. Klasik bir bakış açısıyla resimlenmemiş bu kitap. Çizer, bizi daha önce karşılaşmadığımız bir dünya ile karşılaştırıyor. Eski ile yeninin birlikteliği var. Sanatçı görselleri akışında yakalamış ve seçimlerini -anda kalarak- geliştirmeyi başarmış. Meditasyon süreci gibi, genel akış çok etkileyici.
Çizgilerdeki içsellik, herkesin bildiği genel geçer bilgilerden arınmış olarak, hikâyenin duygusunu samimi bir şekilde yaşatıyor bize. “Yanlışları yanlış olarak görmemiş, sürprizlere ve tesadüflere açık.” Yani çizer konuya yazar gibi yaklaşmış. Yazar ve çizerin birlikteliği eseri yeni bir noktaya taşıyor. Biz burada yazar ve çizerin birbiriyle uyumlu fakat aynı zamanda da birbirinden bağımsız bakış açılarının bütünleşmesini görüyoruz. Çizerin Türkiyeli olmasından kaynaklanan izler görüyoruz. Burun karakterinin pala bıyıkları gibi… Burada Doğu ile Batı’nın da birlikteliği var.
Burada üzerinde durulması gereken bir diğer nokta da çizerin metindeki her şeyi doğrudan, yani olduğu gibi anlatılmıyor oluşu. Bazı konuların ucu açık bırakılmış ve bu da okuyucunun hayal gücüne alan tanıyor. Okuyucuyu tekrar okumak için yüreklendiriyor. Bu yaklaşımların çok değerli olduğunu düşünüyorum.
Nikolay Vasilyeviç Gogol kimdir?
(Ukrayna– Rusya)
1809 yılında orta hâlli bir ailenin çocuğu olarak Ukrayna’da dünyaya gelen Gogol, gençlik yıllarında şiir ve edebiyata ilgi duydu, halk kültürünü eserlerine yansıttı. 1831 – 1832 yıllarında yazdığı hikâyelerini, Akşam Toplantıları adlı kitapta topladı. 1835’te Mirgorod ve Arabeski adlı eserleri, 1836’da Puşkin’in çıkardığı Sovremennik adlı dergide, Araba ve Burun adlı öyküleri yayımlandı. Müfettiş adlı güldürüsünde yozlaşmış bürokrasiyi ele aldı ve gerici basından büyük tepki topladığı için Rusya’dan ayrılmak zorunda kaldı. 1842 yılında Roma’da yazdığı Ölü Canlar adlı romanıyla bir başyapıt ortaya koydu.
Mizah anlayışı, gerçekçi yaklaşımı ve sürrealist anlatımıyla Rus edebiyatının öncülerinden olan Gogol, yaşadığı ruhsal bunalım sebebiyle 1852 yılında Moskova’da hayatını kaybetti. Dördüncü Dereceden St. Vladimir Nişanı adlı oyunu, ölümünden sonra Sasa Preis tarafından tamamlandı.
Merve Erbilgiç kimdir?
1988 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Bilgi Üniversitesi’nde İletişim ve Kingston Business School’da Pazarlama eğitimi aldıktan sonra çocuk kitapları sektöründe illustrator olarak çalışmalarına başladı ve kendi atölyesini kurdu. 2017-19 yılları arasında, İtalya’daki Sàrmede İllüstrasyon Okulu’nda illüstrasyon eğitimi aldı. Türkiye ve İtalya’da kolektif sergilere katıldı. İllüstrasyonları uluslararası kataloglarda yayınlandı. Çocuk-gençlik ve şiir kitapları, dergiler ve kişisel projeleri için çağdaş illüstrasyon alanında projeler üretti.
Resimlediği ilk kitabı Bazı Kuşlar Uçtu 2018 yılında basıldı. 2019’da Uluslararası Edelvives İllüstrasyon yarışmasında, yazdığı ve resimlediği The Quest adlı kitabı “kendine özgü ve güçlü estetik yaklaşımı” için Özel Mansiyon Ödülü’nü aldı. 2020 yılında çağdaş illüstrasyon kültürünü desteklemek amacıyla bağımsız yayınevi ve uluslararası bir iletişim platformu olan Shhhbooks’u kurdu.
İllüstrasyon kitaplarının, izleyicisine sanatsal bir deneyim yaşatan, kişisel bir sanat galerisi olması gerektiğini düşünen çizer, eserlerinde monotip baskı, kolaj, akrilik, mürekkep gibi teknikleri bir arada kullanarak, izleyicilerin hayal gücünü özgür kılmayı amaçlıyor.
Daha fazla kitap inceleme yazısı için tıklayın.
Yorumlar
Henüz Bir Yorum Yok