Haydi Rapunzel, Bir Taş Daha! – Raşel Meseri
“Kimse ona büyümenin ne olduğunu anlatmasa da bedenindeki değişikliklerden anlıyordu büyüdüğünü.” Çocukluktan çıkıp bedenini ve kendini tanıma yolunda adım atmaya başlayan bu Rapunzel, Grimm Kardeşler’in masalından oldukça farklı, hatta neredeyse ters yüz bir karakter! Raşel Meseri’nin Obiçim Yayınlar tarafından yayımlanan Haydi Rapunzel, Bir Taş Daha kitabını inceliyoruz.
Ülke: Türkiye
Türü: Kurgu
Okur Yaşı: Genel Yetişkin Okur Kitlesi
Hedef Kitle: Kalıplaşmış düşünceleri yıkan ve toplumsal cinsiyet eşitliği konulu içerikleri okuyanlar.
Sayfa Sayısı: 57 sayfa
İmla: ☺️
Ebat: 13 x 20 cm
İnceleme
Haydi Rapunzel Bir Taş Daha! kitabında Raşel Meseri, kadın bedenini kutsallaştırıp edilgen hâle getiren klasik masallardan uzaklaşıp toplumsal cinsiyet eşitliğini savunuyor. Başkalarının ne dediğinden çok, kendi bedeninin sesini, ihtiyaçlarını dinleyen Rapunzel’in ve ona bu yolda yardımcı olan hayvan arkadaşlarının masalı, özgürlüğü tanıma yolunda kalıplaşmış düşünceleri yıkan içeriği ile hem eğlendiriyor hem de öğretiyor.
Neden ters yüz?
Obiçim Yayınlar Editörü Buğra Giritlioğlu ile yapacağım röportaj için çalışırken karşılaştığım Haydi Rapunzel Bir Taş Daha kitabının kapağında “büyükler” için olduğu yazsa da ne yalan söyleyeyim, elime aldığımda, bir çocuk masalı okuyacağımı sanmıştım. Oysa konu çok daha derin. İçinde Grimm Kardeşler’in Rapunzelmasalının en çok akılda kalan ögeleri korunmuş; yani, Rapunzel, saçları ve kule yerli yerinde. Fakat bu ters yüz masalda hikâye bambaşka ilerliyor. Kulesini kendisi inşa eden Rapunzel, uzun ve güzel saçlarını pencereden aşağıya uzatıp kurtarıcısını beklemiyor. Ayrıca Rapunzel, orijinal masaldakine “taş çıkartan,” hiç de zarif, naif ve pasif olmayan bir karakter.
Sembollerin gücü
Klasik bir masaldan farklı olarak, mitolojiden ve hatta manilerden de yararlanılmış. Önce mitolojik ögelerle başlayalım. Mitoloji, bildiğiniz gibi, doğanın sihirli dili. Konuşan hayvanlara mitolojide sık rastlanır. Bu masalda da ana karakterlerden Baykuş, Baykuş’un dedesi ve Kartal, Rapunzel’e annesinden neredeyse daha fazla şey öğretirler. Rapunzel’in bu hayvanlardan kendi bedeni ve dünya hakkında neler öğrendiğini okuyuculara bırakıp, masalın manilerden ne aldığına bakalım.
Maniler, Türk budun biliminin vazgeçilmezlerinden. Ulu orta konuşması, fikrini açıklaması uygun görülmeyen kadın ve erkeklerin sembollerle dertlerini ve arzularını anlattıkları bir iletişim aracı da denilebilir manilere. Kale, kule, taş, kaya; manilerde hep kullanılan simgelerdir. Prof. Seyfi Karabaş’ın Bütüncül Türk Budunbilimine Doğru[1] kitabındaki gibi, bu kelimelere “güçlü, değerli kişilik simgesi olarak bakmak,” (1981, 113) bu masalı da incelememiz için bir anahtar oluyor. Yine aynı sembollerle yola devam edersek, Rapunzel’in, annesinin ısrarlarıyla inşa ettiği kuleden arada bir aşağı inmesi, tam da kale gibi sağlam bir kişiliğe sahip Rapunzel’in kendini ve dünyayı tanımasına olanak sağlıyor.
Mitoloji ve manilerin ışığından bakarak, orijinalinden bambaşka, ters yüz bir masalla sizi baş başa bırakıyor ve serinin devamını heyecanla bekliyoruz.
Raşel Meseri kimdir?
İzmir doğumlu Raşel Meseri, Ege Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Sinema-TV bölümünü bitirdi. Belgeselleri, kısa filmleri, tiyatro oyunları, çocuk kitapları ve romanları var. Birçoğu Habitus Yayınları tarafından basılan Can’lı ve Işıltı’lı Maceralar çocuk kitapları serisinin şimdiye kadar altı kitabı yayımlandı. Romanları Köpekbalıklarının Kayıp Şarkıları, Delidolu Yayınları (2018), Kırık Şehir (2020) ve Küt Oynayan Kadınlar(2021) ise Alfa Yayınları tarafından basıldı. Türkiye’de üç, Hollanda’da iki dilli basılan Pen Parkta isimli kitabı, Habitus Yayınları tarafından basıldı. İletişim Yayınları’ndan çıkan Türkiye’de Yahudi Olmak: Bir Deneyim Sözlüğü kitabının editörlerinden biri. 2021-22 yılında Şekillerin Oyunu adlı çocuk kitabı Hippo Yayınları tarafından ve Haydi Rapunzel Bir Taş Daha! ve Pen Ormanda Obiçim Yayınlar tarafından basıldı.
[1] Karabaş, S. Bütüncül Türk Budunbilimine Doğru. ODTÜ Fen ve Edebiyat Fakültesi Yayını, 1981
Diğer Türk Edebiyatı içeriklerini okumak için tıklayın.
Yorumlar
Henüz Bir Yorum Yok