Alıklar Birliği – John Kennedy Toole
Yazan: Özlem Aslan
Alıklar Birliği adlı eserinde, yazar J.K.Toole, “normal” diye adlandırdığımız şeyleri didikleyip tersyüz ediyor ve hepsini iri yarı, tuhaf giyimli, felsefe ve siyaset bilmişi benzersiz bir uyumsuzun kocaman gövdesine boşaltıyor. Ve karşımızda: Ignatius J. Railley.
Orjinal Adı: A Confederacy Of Dunces
Ülke: ABD
Türü: Kurgu
Okur Yaşı: Genel okur kitlesi
Hedef Kitle: Çağdaş klasik eser okurları
Sayfa Sayısı: 419 sayfa
Çevirmen: Püren Özgören
Çeviri: ☺️
İmla: ☺️
Ebat: 16 x 24 cm
İnceleme
Alıklar Birliği kitabını bitirdiğimde şunu düşündüm: Benzersiz güzellikleri anlatmak hep zordur; hele de zevklerin bu kadar göreceli olduğu bir zamanda. John Kennedy Toole’un kısa ve dolgun ömrünün meyvesi olan bu eser de bahsettiğimiz benzersiz güzelliklerden biri.
New Orleans’ın, kendi yağında kavrulan bir mahallesindeki “ininden” annesiyle ufak bir alışveriş için çıkan Ignatius, Kader Tanrıçası’nın bir gazabıyla sosyal hayata temas eder. Kendi içinde bir ordu gibi, tamamen kuralsız, uzak, bencil ve kendince ideal bir hayatı olan karakterimiz, birbirini izleyen kara komedi olaylar neticesinde bedeni büyüklüğünde bir çığa dönüşür ve önüne çıkan her toplumsal oluşuma unutulmaz izler bırakır.
Anarşist, supaplı bir Amerikan Oblomov’u
Kolejden çıkıp annesinin evine yerleşen, 30 yaşında, sosyal çevreye uyum sağlamasını ve çalışmasını engelleyen bir dizi bahane ve maraza sahibi bir karakterdir Ignatius. Sevmediğini söylediği filmleri çıkar çıkmaz izler. Nefret ettiği programları en yüksek sesle kaçırmadan takip eder. Davranışlarına ve inançlarına başta Boethius olmak üzere bir sürü filozoftan referans verir. Cinselliğe sapkınlık gözüyle bakar. Ona yaklaşmaya cesaret eden tek dişi üniversiteden kız arkadaşı olan asiler asisi Myrna Minkoff da onun tüm sorunlarını cinselliğe olan tavrıyla açıklar.
Kahramanımızın tahmin edilemez kafa yapısı onu zenci işçileri örgütlemeye çalışmaktan, eşcinsellerin kanaat önderi olmaya kadar bir dizi trajikomik serüvene sürükler. Annesi ne yaparsa yapsın oğlunun arkasındadır. Ignatius ’un her seferinde felaketle sonuçlanan toplumsallaşma çabası sonunda onu da bezdirecektir.
Kendi gölgesinden bir karakter yaratmak
John Kennedy Toole aynı zamanda kendi memleketi de olan 1960’ların New Orleans’ını, kâhIgnatius‘un vaazlarıyla, kâh bir zencinin yakınmalarıyla canlı bir biçimde anlatıyor. Ignatius ve diğer karakterleri doğuran ortamı bu kadar yakından tanıması, kitapta bir bütünlük ve doğallık yaratıyor. Akıcılık burada belki de bu özelliklerden kaynaklanıyor. Yazarın çok yönlü geçmişi karakterlerin derinliğini belirleyen bir başka unsur. John Kennedy Tool’un hüzünlü yaşamı, Ignatius‘un koşullarıyla paralellik gösteriyor. Bir bakıma onun karanlıkta kalan gölgesi gibi. Annesiyle kurduğu fazla yakın bağ, paranoya ve şizofreni hastası olması, insanlara dair çapraşık ve muzip düşünceler aralarındaki benzerliği arttırıyor.
John Kennedy Toole kimdir?
1937 yılında New Orleans’ta dünyaya geldi. Parlak bir öğrenci olan Toole, ilk kitabını kaleme aldığında on altı yaşındaydı. Genç yaşta akademisyen oldu. Bir süre orduya katıldı ve Alıklar Birliği’ni bu sırada yazmaya başladı. Yayınevlerinden aldığı olumsuz yanıtlar içinde bulunduğu depresyonu ağırlaştırdı, 1969 yılında hayatına son verdi. Annesi Thelma Toole, ölümünden sonra kitabı bastırmayı başardı. Büyük başarı yakalayan eser, Toole’a 1981’de Pulitzer Roman Ödülü’nü kazandırdı, ödül ilk kez hayatta olmayan bir yazara verildi.
Diğer Dünya Edebiyatı incelemeleri için tıklayın.
Yorumlar
Henüz Bir Yorum Yok