Kültür ve sanat şehri olarak kabul edilen Eskişehir’in Odunpazarı ilçesinde 2019 yılında açılan Ataol Behramoğlu Kitaplığı ve Edebiyat Müzesi’ni sizin için gezdik.
Hatice Çalışkan Köken
Türkiye’de az sayıda da olsa edebiyat müzeleriyle karşılaşmak sanatseverlerde büyük heyecan uyandırıyor. Eskişehir’in tarihî evlerinden biri olan Yağcızade Konağı, Odunpazarı Belediyesi tarafından restore edilerek Ataol Behramoğlu Kitaplığı ve Edebiyat Müzesi hâline getirilmiş. Kitaplık hem Eskişehir Odunpazarı Belediye Başkanı Kazım Kurt’un hem de Türk edebiyatının önemli isimlerinden Ataol Behramoğlu’nun katkılarıyla hazırlanmış. Şair, kitaplığa kütüphanesinden 8 bin kitap hediye etmiş.
Kitaplıkta Behramoğlu’nun sadece kitapları değil mektupları, not defterleri, fotoğrafları, ödülleri ve kişisel eşyaları da sergileniyor. Sergileniyor dedim ancak burası sadece bir müze değil bir kültür evi. İsteyen herkes kitaplığa gelerek kitaplardan yararlanabiliyor. Müze pazartesi hariç her gün açık.
Kitaplık; Türk Edebiyatı, Dünya Edebiyatı, Rus Edebiyatı-Bilim-Sanat ve Tarih-Siyaset- Felsefe şeklinde dört bölüm olarak hazırlanmış. Edebiyat alanında pek çok önemli ismin ilk baskı kitaplarını ve Ataol Behramoğlu adına imzalanmış kitapları burada bulabilirsiniz. Kitaplıkta kitap satışı ya da kitap ödünç alma gibi bir uygulama yok ancak araştırma yapmak isteyenler için Dijital Oda hazırlanmış. Araştırmacılar burada çalışmalarını yürütebiliyorlar.
Konağın odaları kitaplar için ayrılırken koridorlarda da şairin eşyaları, ödülleri ve resimleri sergileniyor. Müzeyi sıklıkla ziyaret eden Ataol Behramoğlu için de bir çalışma odası düşünülmüş. Oda da şairin not defterleri, daktilosu ve hemen masasının yanı başında asılı duran babasının çizdiği bir resim de var.
Şimdi gelin hep beraber Ataol Behramoğlu Kitaplığı ve Edebiyat Müzesi’ni gezelim.
Türk Edebiyatı
Türk edebiyatı bölümünde şairin kendi yazdığı kitapların yanında Türk edebiyatından pek çok yazar, şair ve araştırmacının kitapları yer alıyor. Fatma Aliye’den İnci Aral’a, Melih Cevdet Anday’dan Oğuz Atay’a kadar pek çok yazar ve şairin eserlerini burada bulabilirsiniz. Aynı zamanda Aziz Nesin, Yaşar Kemal, Vedat Türkali, Hasan İzzettin Dinamo, Necati Cumalı, Fazıl Hüsnü Dağlarca ve Rıfat Ilgaz’ın Ataol Behramoğlu adına imzaladıkları kitaplarla büyük şairlerin anıları burada yaşatılıyor.
Dünya Edebiyatı
Dünya edebiyatı bölümünde yabancı pek çok yazar, şair ve araştırmacının eserleri yer alıyor. Ataol Behramoğlu sadece Türk değil Dünya edebiyatına da katkıda bulunan çok yönlü bir şair. Albert Camus’dan Aragon’a kadar pek çok ismin eserlerine yer veriliyor burada.
Şairin yabancı dillere çevrilen eserlerinin yanında çeviri kitapları ve yabancı yazarların şair için imzaladığı kitapları da bu bölümde görmek mümkün.
Dünya edebiyatının en önemli isimlerinden biri olan Pablo Neruda’nın 1971 Paris’te Behramoğlu için “Acılı Yurduma” adıyla imzaladığı yazısı da Dünya edebiyatında sergileniyor.
Rus Edebiyatı-Bilim-Sanat
Rus edebiyatı Ataol Behramoğlu’nun hayatında önemli bir yer tutuyor. Şair, Ankara Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi Rus Dili ve Edebiyatı Bölümünden mezun. Rusçadan dilimize kazandırdığı pek çok kitap var. Bu bölümde de Rus edebiyatı, bilim ve sanat ile ilgili çok değerli kitapları bulacaksınız.
Maksim Gorki, Nikolay Gogol, Nikolay Nevçey ve Vladimir Medinsky gibi pek çok Rus yazar, şair ve araştırmacının kitapları mevcut.
Düz yazı, roman ve şiir türünde eserlerin orijinal basımları da araştırmacılar için önemli bir kaynak oluşturuyor.
Tarih-Siyaset-Felsefe
Tarih-Siyaset-Felsefe bölümünde ise Türk ve Dünya tarihi ve siyaseti ile ilgili kitaplara yer verilmiş. Ataol Behramoğlu’nun sanat hayatı kadar siyasi hayatı da her daim ön planda olmuş. Onun için siyaset ve sanat iç içe girmiş iki kavram. Şiirinde her zaman siyasi görüşü kendini belli eder. Bu sebeple siyasi ve tarihî eserler onun kitaplığının önemli kaynaklarından…
Mustafa Kemal Atatürk’ten Semyon İvanoviç Aralov’a, Sina Akşin’den Oktay Akbal’a kadar pek çok ismin kitapları da burada görebilecekleriniz arasında yer alıyor.
Eskişehir’e yolunuz düşerse Ataol Behramoğlu Kitaplığı ve Edebiyat Müzesi’ne mutlaka uğrayın. Buraya girdiğinizde belki unutmaya başladığınız o kitap kokusunu yeniden içinize çekecek; bin bir emek ve özenle hazırlanmış raflarda, duvarlara yerleştirilmiş siyah beyaz fotoğraflarda bir şairin/yazarın yaşanmışlığına tanık olacaksınız.
Müzenin içinden detaylı fotoğrafları incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.
Diğer Gündem kategorisi içerikleri için tıklayın.
