Çankaya – Falih Rıfkı Atay
Yazan: Özlem Aslan
Cumhuriyetimizin kuruluş yıllarının kıymetli tanığı gazeteci-yazarımız Falih Rıfkı Atay’ın Çankaya kitabı Atatürk’ün hayatını anlatan ve dönemin siyasal olaylarındaki anlatılmayan boşlukları dolduran çok kıymetli ve herkesin okuması gereken bir eser.
Ülke: Türkiye
Türü: Anı - Tarih
Okur Yaşı: Genel Yetişkin Okur Kitlesi
Hedef Kitle: Tarih ve anı türünde kitapları okumayı sevenler.
Sayfa Sayısı: 653 sayfa
İmla: ?
Ebat: 13 x 21 cm
İnceleme
Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemleri ve Cumhuriyet’in ilk yılları hiç şüphesiz bilgi kirliliğinin en fazla olduğu, bu yüzden hakkında tartışmaların bir türlü bitmediği bir zaman dilimi. Tarihsel arka planında imparatorlukların dağıldığı, halk hareketlerinin tüm kıtalara yayıldığı bu dönem doğruyu yanlışı kolayca ayıklayabileceğimiz bir dönem değil aslında.
Tarih kahramanını doğururken…
Türk devriminin kahramanı ve Cumhuriyet’imizin mimarı Mustafa Kemal Atatürk de bu devrin çocuğuydu. Falih Rıfkı Atay bu eserinde Ata’mızın “Mustafa” olarak Selanik’te doğmasından başlayıp, Atatürk olmaya uzanan benzersiz yaşam öyküsünü Cumhuriyet’in canlı bir tanığı olarak anlatıyor -ki bizim için oldukça önemli bir tanıklıktır. Falih Rıfkı, hem askerlik yapmış eski bir subay, hem de bir gazetecidir. Atatürk’ün yakın çevresine dâhil olan ve sıkça sohbet edip dertleştiği biridir. Sadece onun değil, İsmet İnönü, Rauf Orbay, Fevzi Çakmak gibi büyük askerlerin de içinde bulunduğu ve anlatılarıyla beslediği hatıralarını ilk olarak Dünya gazetesinde yayımlamaya başlayan yazar, bu anıları kronolojik bir sıraya koyarak düzenlemiş, devre tanıklık edemeyenler için zamanın şartlarını da metne eklemiş ve sonunda “Çankaya” adıyla yayımlamıştır.
“Umutsuz durumlar yoktur, umutsuz insanlar vardır. Ben umudumu hiç yitirmedim.”
Kitap özellikle anı türünü sevenler için su gibi akıyor. Falih Rıfkı bazen bir gazeteci bazen bir dost bazen vatandaş gözüyle tanıklık ettiği Atatürk’ün bilinmeyen yönlerini, ideallerini, hassasiyetlerini çoklukla insani yanını paylaşıyor. Devrin gerekliliklerini tarafsızca anlatıyor.
Tarih tekerrürden ibarettir, denir. Çankaya’yı okurken acı bir hisle zamanımızla paralellikler bulacaksınız. İsimler değişir, zaman değişir, yer değişir ama belki de insanın tabiatı aynı kaldığından aynı sınavlar tekrar önümüze gelir. İnsanı umut yaşatır ve yeşertir, ayakta kalan büyüktür. Ata’mızın içinde bulunduğu çıkılmaz kurtulmaz denen anlardaki ışıl ışıl inancı, bitmez tutkusunu okumak ve anlamak bana çok iyi geldi, inanca çokça ihtiyaç duyduğumuz şu zamanlarda eminim size de çok iyi gelecek. Bu kitap, idealleştirilen Atatürk’ten ziyade onun insani yanlarını da bulabileceğiniz bir eser. Tek eleştirim, kitabın yazım ve düzenlemesindeki zayıflık. Büyük ölçüde günümüz Türkçesine yakın bir dili var ancak bu hatalar bazen metinde anlam karışıklığına sebep olmuş. Neyse ki eserin doyuruculuğu bu noktayı affettiriyor.
Çankaya herkesin okuması ve kütüphanesinde bulundurması gereken bir yapıt. Tarih okurlarının da kafasını çok kez karıştıran bu dönemi, birebir tanığından okumak, kafadaki çoğu karanlık noktayı aydınlatacaktır.
Diğer kitap incelemelerini okumak için tıklayın.
Yorumlar
Henüz Bir Yorum Yok