Olay – Annie Ernaux
Düzenleyen: Aysun Karaahmet
Nobel ödüllü yazar Annie Ernaux’nun daha önce Kürtaj adıyla yayımlanan kitabı Olay, Can Yayınları etiketiyle tekrar yayımlandı. Siren İdermen’in Türkçeye kazandırdığı Olay ile Ernaux, münferit bir olay üzerinden genele bakmaya ve geneli göstermeye devam ediyor.
İnceleme
2022 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Annie Ernaux’nun daha önce Kürtaj ismiyle yayımlanan kitabı Olay, Siren İdermen’in çevirisiyle Türkçede. Can Yayınları etiketiyle raflardaki yerini alan kitabında Annie Ernaux, üniversite yıllarında yaşadığı kürtaj deneyiminden hareketle bize kadın olmanın sancılı yönlerini gösteriyor. Başından geçen münferit bir olayla genele bakıyor ve okuyucuya da geneli gösteriyor. Bireysel bir olay işlemiş gibi görünse de evrensel bir konuya parmak basıyor.
Kürtajın isminin bile anılmasının imkânsız olduğu bir dönemde hamile kalan Ernaux, yaşamak zorunda kaldığı bu deneyimle yalnız yüzleşmek zorunda kalıyor. Bu konuda ne yapmak isterse yalnız yapmak zorunda… Bulacağı çözümün psikolojik sonuçlarıyla tek başına mücadele etmek zorunda kalıyor. Bunu yaşayan tek kadın olmadığını da biliyor. Son kadın olmayacağını da…
Yer yer günlüğünden parçalara da yer vermesiyle Ernaux yakaladığı gerçeklikle okuyucuyu sarsıyor. Otobiyografik özellikler taşıyan bu kitapta Ernaux sadece kendini anlatmıyor. Kendi bedeni üzerinde karar alması engellenen kadınların hepsini anlatıyor.
“Bu kadınlar içimde görünmez bir zincir oluşturuyor; sanatçılar, yazarlar, roman kahramanları ve çocukluğumdaki kadınların hepsi aynı gemide. Kendi tarihimin onlarda saklı olduğunu hissediyorum,” diyor Annie Ernaux.
Yaşadığı kürtaj deneyimini mutlaka anlatmak zorunda hissediyor. Bunu yazmadan ölmek istemiyor. Rüyasında Kürtaj ismiyle bir kitap yayımladığını ama kitabın hiçbir yerde olmadığını görüyor. Yayımlanan bu kitabın altında “tükendi” yazısını görüyor ve Annie Ernaux; kadın, birey, aile, toplum ve kadın bedeni üzerindeki yasaklar ve dahasına dokunan Olay kitabını kaleme alıyor.
Arka kapaktan
Üniversite yurdunun tuvaletinde, aynı anda hem bir hayat hem de bir ölüm doğurmuştum. İlk defa kendimi nesillerin içinden geçtiği bir kadınlar zincirinin parçası hissettim.
Sene 1963, Rouen. Fransa’da kürtaj hâlâ yasadışı, telaffuzu bile edilemeyen bir kelimedir; dilde dahi yeri yoktur. Ernaux o sırada yirmi üç yaşında bir üniversite öğrencisidir, hamile olduğunu öğrenir ve dünyası başına yıkılır: Bu hamilelik, kendisinin ve ailesinin toplumsal başarısızlıklarının damgası olacaktır. Buna engel olmak isteyen genç kadın, hamileliğini yakınlarından gizleyerek çaresizce çözüm yolu aramaya girişir.
Daha önce kürtaj yayımlanan bu kitapta Ernaux, bireysel ve politik açıdan dönüştürücü bir “olay”dan, tarihin dışlanmış kadınları için edebi bir tanıklık alanı açan son derece kesin, kısılması mümkün olmayan bir ses çıkarıyor.
“Evrensel, kadim, cesur ve sarsıcı.” – Financial Times
“Yankı uyandırıcı, önemli bir çalışma.” – Publishers Weekly
Annie Ernaux kimdir?
Annie Ernaux, 1 Eylül 1940’ta, Lillebonne’da, işçi sınıfına mensup bir ailede doğdu; çocukluğunu Yvetot, Normandiya’da geçirdi. Mazbut bir sosyal çevrede büyüdü, edebiyat öğrenimi gördü ve uzun yıllar boyunca edebiyat öğretmenliği yaptı. Kişisel deneyimle toplumsal tarihi birleştiren unsurları daha ilk romanı Armoires vides’le (Boş Dolaplar) ortaya koydu. Sınıf atlama, evlilik, kadın özgürlüğü, cinsellik, kürtaj, hastalık, yaşlılık ve ölüm gibi meseleleri kendi deneyimleri üzerinden aktarırken, arka planda daima toplumsal yaşam ve onu oluşturan kültürel, siyasî, tarihî olaylara yer vererek, “toplumsal bellek” yazını olarak nitelenebilecek eserlere imza attı; başta Renaudot Ödülü olmak üzere birçok ödüle değer görüldü. Hâlâ Cergy’de yaşıyor.
Künye
Yayınevi: Can Yayınları
Kitap Adı: Olay
Kitabın Orijinal Adı: L’événement
Yazar: Annie Ernaux
Çevirmen: Siren İdemen
Orijinal Dil: Fransızca
Dizi: Çağdaş
Tür: Roman
Basım Tarihi: 2023
Sayfa Sayısı: 80 sayfa
Ebat: 12,5 x 19,5 cm
Diğer yeni çıkan kitap tanıtımlarını okumak için tıklayın.
Yorumlar
Henüz Bir Yorum Yok