Yıldızlardan Gelen Haber – Galileo Galilei
Galileo Galilei, Ay’ın Dünya’dan yansıyan ışınlarla aydınlandığını söylüyordu ve bu söylemiyle ya çok meşhur ya da rezil olacaktı…
Orjinal Adı: Sidereus Nuncius
Ülke: İtalya
Türü: Bilim
Okur Yaşı: Genel okur kitlesi
Hedef Kitle: Bilim kitapları sevenler
Sayfa Sayısı: 82
Çevirmen: Kutsi Aybars Çetinalp
Çeviri: ☺️
İmla: ☺️
Ebat: 12,5 x 19,5 cm
İnceleme
Gökyüzü insanlık için daima gizem kaynağı olmuştur. Bazen bakıp hülyalara dalarız bazen de evrende bizden başka canlılar olup olmadığını, başka gezegenlerde yaşam olup olmadığını düşünürüz. Bilim ne kadar ilerlemiş olursa olsun gökyüzüne, uzaklara dair bu gizem sanırım hiçbir zaman tam anlamıyla çözülemeyecek.
Galileo Galilei’yi hepimiz biliriz. En azından okul yıllarımızdan tanırız onu. Ders kitaplarımızda “teleskopun mucidi” diye geçer. Galilei, İtalyan doğa felsefecisi, gök bilimci ve matematikçidir. Bilim tarihinin en önemli insanlarından biri… Kırmızı Kedi Yayınları, Galilei’nin Sidereus Nuncius yani Yıldızlardan Gelen Haber eserini ilk kez Türkçeye çevirip Klasikler Dizisi kapsamında yayımladı. Latinceden yapılan bu çeviri kısacık ama bilim tarihi için önemli bir eser.
Teleskop ve sonrası
Biz Galileo Galilei’yi teleskobun mucidi olarak biliyoruz ama Yıldızlardan Gelen Haber’de gördüm ki aslında öyle değilmiş. Teleskop Galilei’den önce de kullanılıyor fakat çok da teleskop denebilecek durumda değil o günlerde. Zaten adı bile konmamış henüz; Galilei de dürbün diyor. Geliştirdiği bu alete teleskop adını veren de yine kendisi değil ama nasıl olduysa ders kitaplarımıza böyle konulmuş.
Yıldızlardan Gelen Haber’de iyi bir teleskobun nasıl olması gerektiğinin yanı sıra Galilei, Ay üzerinde yaptığı gözlemler ve özellikle Jüpiter ile uyduları üzerindeki gün gün incelemelerine de yer vermiş. Büyük bir emek ve adanmışlıkla dolu bu gözlemler. Şöyle bir cümlesi var: “Ancak dünyaya ait şeyleri boş verdiğimden, kendimi göksel şeyleri izlemeye adadım.” Yine kitaptan anladığımız üzere Galilei kendisine bu özel görevi Tanrı’nın verdiğini ve “ilahi lütfun aydınlatması sayesinde” ilerlediğini söylüyor.
Gök cisimlerini adlandırma geleneğini de Jüpiter’in uydularını Toskana Grand Dükü 2. Cosimo de Medici’ye ithafen Medici Yıldızları diye adlandırarak Galilei başlatmış. (Fakat uyduların bugünkü adı 1614 yılında Alman astronom Simon Mayr tarafından değiştirilmiş.) 2. Medici, Galilei’nin en büyük hamisiymiş; onun eserini ve geliştirdiği teleskop tekniğini Avrupa saraylarında siyasi bir unsur olarak kullanmış.
400 yıl öncesinden…
Yıldızlardan Gelen Haber ilk olarak 13 Mart 1610 yılında Venedik’te basılmış. Basımından yüzyıllar sonra bu kitabı elimize alıp okuyabilmek bana kalırsa büyük bir şans. Kitabın çevirisini yapan Kutsi Aybars Çetinalp’in de emeği yadsınamaz çünkü şahane bir çeviri ve dipnotlarla çok daha dolu bir eser olmuş. Astronomiye ilgi duyanlar ya da benim gibi, yüzyıllar öncesinden gelen kitapları okumayı sevenler Yıldızlardan Gelen Haber’i sevecektir.
Ayrıca Galilei ve çalışmaları ile ilgili bir şeyler izlemek isteyenler için 1975 yapımı, Galileo adında biyografik bir film de var.
Galileo Galilei kimdir?
İtalyan doğa felsefecisi, gök bilimci ve matematikçi olan Galileo Galilei, 15 Şubat 1564’te Pisa, İtalya’da doğdu. Hareket kanunları, gök bilim, cisimlerin mukavemeti ve bilimsel yöntemin gelişimine katkılarda bulundu. Dürbünüyle yaptığı keşiflerle gök biliminde devrim yarattı ve Kopernik’in güneş merkezli sisteminin kabul edilmesine giden yolun taşlarını döşedi. Bu sistemi savunması sonucunda engizisyon tarafından ev hapsine mahkûm edildi. Ev hapsindeyken en başarılı çalışmalarından olan İki Yeni Bilim‘i yazdı ve bu kitapta kırk yıl öncesinde yaptığı kinematik ve maddelerin kuvveti ile ilgili çalışmalarına yer verdi. 8 Ocak 1642’de Arcetri, İtalya’da hayata gözlerini yumdu.
Kutsi Aybars Çetinalp kimdir?
1990 İstanbul doğumlu. 2015’de İstanbul Üniversitesi Latin Dili ve Edebiyatı ana bilim dalından, 2019’da aynı üniversitenin Klasik Arkeoloji ana bilim dalından ve 2022 yılında İTÜ Bilim ve Teknoloji Tarihi yüksek lisans programından mezun oldu. Aynı yıl Kapadokya Üniversitesi Turist Rehberliği tezsiz yüksek lisans programını tamamladı. Çeviri ve araştırmalarına devam eden Çetinalp, Latince, Eski Yunanca, Bizans Yunancası ve İngilizce biliyor.
Diğer kitap incelemelerini okumak için tıklayın.
Yorumlar
Henüz Bir Yorum Yok