Şu Çılgın Türkler – Turgut Özakman

Dört bölümden oluşan Şu Çılgın Türkler, başlangıç kısmında 28 Haziran 1914 – 1 Nisan 1921 tarihleri arasındaki döneme ışık tutarak Türkleri Kurtuluş Savaşı’na sürükleyen süreci okurlara kısa bir şekilde hatırlatıyor.

İkinci bölümü oluşturan “Yunan Büyük Taarruzu” ana başlığı altında yer alan “Kütahya-Eskişehir Savaşına Hazırlık”, “Kütahya-Eskişehir Savaşı”, “Sakarya Savaşına Hazırlık”, “Ankara’ya Yürüyüş” ve “Sakarya Savaşı” bölümleri, bir milletin vazgeçmeyişi ve inancıyla nasıl satır satır tarih yazdığını gözler önüne seriyor.

Okurlar, savaş sırasında sadece cephelerdeki savaş atmosferini değil aynı zamanda inancın inançsızlık karşısındaki savaşını da iliklerine kadar hissederken aynı zamanda da mecliste yaşanan fikir ayrılıkları karşısında vatan için doğru kararı vermenin zorluğuna da tanık oluyor. Özakman, bir milletin vatanı için ne kadar fedakarlık yapabileceğini ise her satırında okurların gözlerini dolduracak kadar yoğun bir hisle aktarıyor.

Üçüncü bölümde ise “Türk Büyük Taarruzu” başlığı altında “Büyük Taarruza Hazırlık”, “Afyon Güneyine Yürüyüş” ve “Büyük Taarruz” yer alıyor. Savaşın seyrinin değişmesiyle birlikte artık yeni bir dönemin başlayacağının duyulması tarih sahnesinde büyük değişimlere yol açıyor. Artık üzerinde oyun oynanan değil oyunu kuran tarafa geçmenin beraberinde getirdiği yeni zorluklarla baş etmenin ve tam bağımsızlık yolunda emin adımlarla yürümenin sınavı okurlara en ince detayına kadar sunuluyor.

Sonuç bölümündeki “Neler oldu?” ve “Ne oldular?” kısımlarıyla okurlara savaştan sonraki dönemle ilgili kısa bilgiler aktarılıyor.

Özakman, toprakların çağrısına kulak verdi

Turgut Özakman, 1948 yılında on arkadaşıyla Polatlı’dan Dumlupınar’a uzanan on günlük bir yürüyüşün onda bıraktığı etkiyle yazmaya karar verdiği Şu Çılgın Türkler’i 50 yılı aşkın yoğun bir çalışmanın sonucunda tamamladı.

Kitabın ön sözünde Özakman kendisinin uzun yıllarını alacak bu tutku dolu çalışmaya, katıldığı yürüyüşün Kurtuluş Savaşı’nın en kanlı cephelerinin açıldığı topraklardan geçmesiyle ve aynı zamanda işgale ve Türk milletinin zaferine tanıklık etmiş insanlarla sohbet etme fırsatını yakalamasıyla başladığını söylüyor.

Yazar, milli mücadele ve Cumhuriyet dönemiyle ilgili ulaşabildiği sayısız özgün ve çeviri kitapları, haritaları, fotoğrafları, toplayabildiği yazılı anıları, Sakarya ve Büyük Taarruz savaşlarının geçtiği topraklara yaptığı ziyaretler sırasında aldığı notları ve bunlar gibi daha nice bilgi ve belgeyi inceleyip bir araya getirdikten sonra Şu Çılgın Türkler’i, Cumhuriyet’in kurulmasını sağlayan milli mücadeleyi yalın, sade ve duygusal bir dille genç kuşaklara en doğru şekilde aktarmak için kaleme aldı.

Akıcılığı sağlamak için çeşitli kurgusal karakterlere de yer verilerek bu olağanüstü tarihi olayı romanlaştırarak anlatmak seçilmiş olsa da eserin sonunda yer verilen yaklaşık altmış sayfalık dipnot ve kaynakça bölümü tarihi gerçekçiliğe sadık kalındığını okurlara gösteriyor.

Yaptığı çalışmalar sonucunda atalarımızın kanının suladığı o toprakların çağrısına kulak verip tarih içinde bölünmüş ruhları bir araya getirerek tarih kitabından öte bir okuma deneyimi sunuyor. Bir milletin bütün yokluklara ve zorluklara karşı direnişini, yeniden doğuşunu ve kenetlenişini gözler önüne yalın ve akıcı bir üslupla seriyor. Sadece savaş cephelerine, savaş tekniklerine, sayılara değil savaş sırasında yaşayan insanların hikâyelerini de anlatarak kitabı okurla daha çok birleştiriyor, adeta bir ruh bütünlüğü yaratıyor.

Zaman içinde zamansızlaşan bir yapıt

 İlk olarak 2005 yılında yayımlandığında kitap listelerini birbirine katarak çok uzun süre çok satanlar listesindeki yerini koruyan Şu Çılgın Türkler ne kadar zaman geçerse geçsin akıllardaki yerini her zaman korumaya devam ediyor.

Kurtuluş Savaşı, milli mücadele ruhu, Cumhuriyet dendiğinde akla ilk gelen eserlerden biri olan Şu Çılgın Türkler, Cumhuriyet’e giden yolda dökülen kanlara, gösterilen fedakârlıklara, dirence ve inanca hiçbir zaman gölge düşürmeden şanlı tarihimize sahip çıkarak ilerlememiz gerektiğini bizlere her daim hatırlatan muazzam bir eser.

Son söz bölümünde Özakman’ın “Sevgili gençler! İstiklal Savaşı, dünyadaki en meşru, en ahlaklı, en haklı, en kutsal savaşlardan biridir. Emperyalizmi ve yamaklarını dize getiren, bir enkazdan yepyeni, çağdaş bir devlet kurmayı başaran atalarınızla gurur duyun, şehit ve gazi atalarınızın onurunu yalancılara çiğnetmeyin.” diyerek gençlere seslenmesiyle de bu eseri yazmasının nedenini bizlere bir kez daha açıklıyor.

Turgut Özakman Kimdir?

1 Eylül 1930 yılında Ankara’da doğan Özakman, 1952 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini bir süre yaptıktan sonra Köln Üniversitesi Tiyatro Bilimi Enstitüsü’ne devam etti. Sonrasında Devlet Tiyatrosu’na dramaturg olarak girdi. TRT‘de Merkez Program Daire Başkanlığı, Genel Müdür Yardımcılığı; Devlet Tiyatrolarında Genel Müdür Başyardımcılığı ve 1983-1987 yılları arasında aynı kurumda Genel Müdürlük yaptı. 1988-1994 yılları arasında Radyo-Televizyon Yüksek Kurulunda üyelik ve Başkan Yardımcılığı görevlerinde bulundu. Uzun yıllar Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü’nde “dramatik yazarlık” dersleri verdi. “Üstün hizmetleri dolayısıyla” birçok üniversiteden Fahri Doktor unvanı verilen Özakman, birçok oyun, senaryo, roman, tarih konusunda araştırma kitapları yazdı. Çeşitli ödüllerin yanı sıra 1999’da, “Türk toplumunun kültür ve sanat hayatına katkı ve hizmetlerinden dolayı” Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’ne değer görüldü. 2005’te yayımlanan ve büyük yankı uyandıran Şu Çılgın Türkler adlı belgesel romanıyla Özakman, pek çok özel ödülünde sahibi olmaya devam etti. Tiyatro oyunları ve senaryolarıyla geniş bir izleyici kitlesine ve kitaplarıyla birçok okura ulaşan Turgut Özakman 28 Eylül 2013’te vefat etti.

Bazı Eserler:

Romanları: Korkma İnsancık Korkma (1994), Romantika (2000), 19 Mayıs 1999 Atatürk Yeniden Samsun’da (2002), Şu Çılgın Türkler (2005), Diriliş – Çanakkale 1915 (2008), Cumhuriyet – Türk Mucizesi (2009), Cumhuriyet – Türk Mucizesi 2 (2010), Çılgın Türkler – Kıbrıs (2012)

Araştırma – İnceleme Kitapları: Dr. Rıza Nur Dosyası (1995), Atatürk, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet Kronolojisi (1995), Vahidettin, Mustafa Kemal ve Milli Mücadele (1997), “Mustafa” Filmi Hakkında (1998)

 Oyunları: Masum Katiller, Pembe Evin Kaderi, Güneşte On Kişi, Tufan, Duvarların Ötesi, Hastane, Karagöz’ün Dönüşü, Kanaviçe, Ocak, Paramparça, Bulvar, Ulusal Kolej Disiplin Kurulu, Komşularımız, Babamla Birlikte-1971, Darılmaca Yok, Berberde, Kardeş Payı, Ak Masal Kara Masal, Ben Mimar Sinan, Ah Şu Gençler, Deliler, Sarıpınar-1914, Fehim Paşa Konağı, Resimli Osmanlı Tarihi, Bir Şehnaz Oyun, Töre, Delioğlan.

Senaryoları: Keloğlan Aramızda, Keloğlan’la Cankız, Yatık Emine, Tuzsuz Deli Bekir, Kurtuluş (TRT dizi), Cumhuriyet (TRT, dizi ve film)

Meslek Kitapları: Oyun ve Senaryo Yazma Tekniği, Radyo Notları

 Diğer kitap incelemelerini okumak için tıklayın.