Kim Korkar Toplumsal Cinsiyetten?

Günümüzde toplumsal cinsiyet,  akademik bir kavram olmanın ötesine geçerek politik mücadelelerin, toplumsal korkuların ve küresel ideolojik çatışmaların merkezine oturmuş durumda. Peki, bir zamanlar sosyal bilimlerin bir parçası olarak değerlendirilen bu kavram neden dünyanın birçok yerinde korku ve kaygı kaynağı olarak görülüyor?

Judith Butler, toplumsal cinsiyetin yanlış anlaşılmalarını, özellikle muhafazakâr çevreler tarafından nasıl bir tehdit olarak algılandığını inceliyor. Bu korkuların iktidarlar tarafından nasıl manipüle edildiğini derinlemesine araştırıyor. ABD’den Brezilya’ya, Türkiye’den Rusya’ya kadar çeşitli ülkelerde toplumsal cinsiyetin kötülenmesinin ardındaki politik ve ideolojik dinamikleri açığa çıkarıyor. Butler, toplumsal cinsiyetin ulusal güvenliği tehdit ettiği, aile yapısını yok ettiği veya insan doğasına, yani fıtrata aykırı olduğu gibi iddiaların aslında bir fantazmadan ibaret olduğunu vurguluyor. Aynı zamanda bu fantazmanın otoriter rejimler tarafından nasıl inşa edildiğini ve yayıldığını sorgularken kimleri koruduğunu ve kime zarar verdiğini de irdeliyor.

Kitaptan Alıntı

İnsan toplumsal cinsiyetten neden korkar ki? Yakın döneme değin bu ifade nispeten alışıldık sayılırdı, en azından Amerika Birleşik Devletleri’nde. Formlardaki o kutucuğu işaretlememiz gerekince çoğumuz üzerine çok düşünmeden işaretleyiveriyoruz. Bundan hoşlanmayanlar da var tabii, ya kutucuk seçeneklerinin artması ya tümden silinmesi gerektiğini düşünüyorlar, bu konuda kimsenin hisleri aynı değil. “Toplumsal cinsiyet”in kadınların yaşadığı eşitsizliği ele aldığını, hatta zaten “kadınlar” anlamında kullanıldığını zannedenler de var. “Eşcinsellik” anlamında üstü kapalı bir ifade olduğunu düşünenler de. “Toplumsal cinsiyet”in “cinsiyet” anlamında kullanıldığını sananlar da var, halbuki kimi feministler bu ikisini birbirinden ayırmış, “cinsiyet”i ya biyolojiyle ya doğumda tayin edilen yasal kimlikle, “toplumsal cinsiyet”iyse sosyokültürel oluş biçimleriyle ilişkilendirmiştir.

Judith Butler Kimdir?

1956 yılında ABD’de doğmuş bir felsefeci ve queer teorisyeni olarak tanınmaktadır. 1984 yılında Yale Üniversitesi’nde felsefe dalında doktorasını tamamlamıştır. Hâlâ Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley) Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü’nde ve Eleştirel Teori Programı’nda Maxine Elliot Profesörü olarak görev yapmaktadır. Çeşitli üniversitelerde seminerler verme konusunda oldukça aktiftir.

Butler, cinsiyet politikalarının yanı sıra savaş karşıtı politikalarla da ilgilenmekte, birçok insan hakları örgütünde aktif olarak çalışmakta ve New York’taki Center for Constitutional Rights ile Jewish Voice for Peace’in danışma kurulunda yer almaktadır. Akademik kariyerinde beşeri bilimlerde Andrew Mellon Üstün Akademik Başarı Ödülü (2009-2013), feminist felsefe ve ahlak alanındaki katkılarından dolayı Adorno Ödülü (2012) ve Gey ve Lezbiyen Çalışmaları’nda Yaşam Boyu Başarı Brudner Ödülü (2016) gibi ödüller almıştır.

Kitapları yirmiden fazla dile çevrilen Butler’ın Türkçedeki diğer önemli eserleri arasında Taklit ve Toplumsal Cinsiyete Karşı Durma (1990; 2007), Bela Bedenler (1994; 2014), İktidarın Psişik Yaşamı (1997; 2005), Yaşam ile Ölümün Akrabalığı (2000; 2007) ve Olumsallık, Hegemonya, Evrensellik (2000; 2009, Laclau ve Zizek ile birlikte) yer almaktadır. Diğer dikkat çekici son dönem çalışmaları arasında Parting Ways (2012), Senses of the Subject (2015), Notes toward a performative theory of assembly (2015), Frames of War (2016) ve On Anti-Semitism (2017) bulunmaktadır.

Kaynak: www.metiskitap.com

Yeni çıkan kitap tanıtımlarını incelemek için tıklayın.