Türkiye’de uzun zamandır müzik dinler gibi ekonomist dinler olduk. Ekonomistlerden yatırımlar hakkında bir kulak dolgunluğu edinsek de parayla ilişkimiz farkındalık sahibi olmaktan, psikolojimizi doğru yönetmekten, konuya vakıf olmaktan ve tabii aksiyon almamızdan geçiyor. Bu nedenle size paraya tüm bakışınızı değiştirecek, içinde ücretsiz kitap önerileri de olan bir liste hazırladım.
Hayatta çözmeye çalıştığımız kaç şey var? Pandemi sağlığımızın ne kadar vazgeçilmez olduğunu bize hatırlatıp bunu listemizin ilk maddesi yaptı. İkinci sıraya eşimizden daha fazla vakit geçirdiğimiz işimizi koyabiliriz. Bunu aile/eş maddesiyle değiştirmek isteyenler çıkabilir. İş ve eş/çocuklar ikinci sıra için yarışır diyelim. Fakat bir madde var ki sağlığa erişimimizi de çocuklarımızın iyi bir eğitim almasını da hayatımıza katacağımız eğlencenin, lüksün boyutunu da etkiliyor. O da hayatımızı nasıl finanse edeceğimiz!
Uzun yıllar, “İşimi iyi yapayım da para nasılsa gelir,” diye düşündüm. Meleklerle Bereketi Hayatınıza Çekin gibi kitapları küçümsedim. Bir gün Meleklerle Yaşamak – Melek Kartları kitabının yazarı Beki İkala Erikli ile telefonlaştık, o tatlı zarafetiyle kitabını bana gönderdi. Kitabı okuyunca tüm ön yargılarım dağıldı. Bu kadar hayati bir konuda “hiç düşünmemiş” olduğumu hayretle fark ettim. Benim paraya olan bakışımı -pek çok fikrine katılmasam da- bu kitap değiştirdi. Bu uyanışın ardından borsaya girdim, yatırım yapmayı öğrendim ve hep “iyi ki” dedim. Buradan yola çıkarak siz Bookinton okurları için parayla ilişkinizi yeniden tanımlayacak 6 kitap seçtim.
Napoleon Hill’den Düşün ve Zengin Ol
Napoleon Hill, 1900’lerin başında zenginlerin ve en güçlülerin hangi ortak özellikleri taşıdığını, nasıl bir zihin yapısına sahip olduklarını düşünmeye, bunun üzerine formüller geliştirmeye başlamış. Henry Ford, Thomas Edison gibi dönemin en başarılı 500 insanını 25 yıl araştırmış. Sonunda on üç maddeden oluşan bir formül geliştirerek Düşün ve Zengin Ol kitabını 1937’de yayımlamış. Vikipedi’ye göre Hill’in 1970’lerde ölümüne kadar bu kitap 20 milyon satmış. Kitap hâlâ dünyanın en çok satan 100 kitabı içinde gösteriliyor. (Bu listelerin Batılı kitaplara ağırlık verdiğini hatırlamakta fayda var.)
Peki kitap hangi başlıklardan oluşuyor? Bütün başarıların başlangıç noktası olan “ateşleyici bir arzu” yaratan bir hedefi nasıl belirlersiniz? Arzulanan hedefi zihinde canlandırarak inancınızı nasıl güçlendirirsiniz? Bilinçaltınızı “kendi kendine telkin” ile başarınız için nasıl programlarsınız? Erteleme huyunu yenmek için nasıl bir “kararlılık” göstermelisiniz? Beyin gücünün itici etkisini hedefinize ulaşmanız için nasıl kullanırsınız? “Cinselliğin Gizemli Enerjisi” başarılarınıza nasıl katkı sağlar? Beyninizin sınırsız potansiyelini nasıl ortaya çıkarırsınız? Altıncı hissinizi güçlendirerek bilgeliğin tapınağına nasıl ulaşırsınız? Başarınızın önündeki en büyük engel olan korkularınız ile nasıl başa çıkarsınız?
Napoleon Hill’in tespitleri hâlâ insanların paraya ve başarıya bakışını değiştiriyor.
Paranın Psikolojisi ile varlıklı olmayı öğrenin
Skala Yayıncılık’tan çıkan Morgan Housel’in Paranın Psikolojisi kitabının daha ilk sayfalarında, “Keşke bu kitabı daha önce okusaydım, bugün bambaşka bir yerde olabilirdim,” diyorsunuz. Housel böyle hissedeceğinizi öngörerek dünün fırsatlarıyla bugününkileri karşılaştırıyor ve kitabı tam da en doğru zamanda okuduğunuzu hissettiriyor.
Housel, hem The Collaborative Fund’un ortağı hem de The Motley Fool ve The Wall Street Journal’da eski köşe yazarı. Yani yazmaya da finansa da hâkim, bu konuda kitabını okuyabileceğiniz en doğru kişi denebilir. Kitap çok kolay okunuyor ve paranın psikolojisiyle ilgili aklınıza gelebilecek her soruyu yanıtlıyor.
Inveo Portföy Genel Müdürü Halim Çun sunuş yazısında, “Warren Buffett, Charlie Munger, Howard Marks, Daniel Kahneman, Richard Thaler geleneğinden gelen Morgan Housel bu kitapta okura hakikaten başarılı bir bileşim sunuyor. Birincisi, davranışsal finansın bugüne kadar ortaya koyduğu teorileri, bulguları ve karmaşık kavramları, finansal kararlarımızı etkileyen önyargı ve yanlı davranış eğilimlerini ekonomist bakış açısıyla ele alıyor. İkincisi bütün bunları yatırımcı arka planıyla süzgeçten geçirerek, bilimsel çalışmalar ve istatistiklerle desteklenen pratik çıkarımlar sunuyor,” diyor.
Bence Paranın Psikolojisi para ile yaşamınız arasındaki dengeyi kurmanıza çok katkı sağlayacak.
Kiyosaki’den Zengin Baba Yoksul Baba
Amerikalı iş insanı Robert Toru Kiyosaki, kurmuş olduğu Rich Dad Company ile yaşamının büyük bölümünde insanlara kişisel finans ve iş eğitimi verdi. Şirketi ve Türkiye’de Alfa Yayınları tarafından basılan Zengin Baba Yoksul Baba kitabı sayesinde dünyaca tanınan bir iş insanı oldu.
Gelelim kitabın alametifarikalarına… Kitabın başında önce bakış açımızı değiştirmeyi öğreniyoruz. “Bedelini karşılayamam” demekle “Nasıl karşılayabilirim?” demek arasında ciddi bir eylem farkı var. Temel ayrım yoksul babanın “Ben para için çalışırım” demesi, zengin babanınsa “Para benim için çalışır” demesinden kaynaklanıyor.
Bundan sonraki bölümlerde para kazanmayı, kazanılan paradan tasarruf etmeyi, bu tasarruflarla pasif gelir yaratmayı ve yatırımcı olmayı anlatıyor bize. Krediler, kredi kartları, temel giderler, faiz, vergi gibi konuların hepsi detaylarıyla ama basit bir dille işleniyor. Sonrasında da psikolojik süreçlerle ilgili bilgi veriliyor. Korku insanları finansal olarak aşağı çekerken öz güven, cesaret, hızlı karar verebilme, sürekli öğrenme, uygulama, iyi ekip kurma yetkinliklerinin bizi nasıl iyi noktalara taşıdığından bahsediliyor.
Şermin Yaşar Para Ağacı ile çok satanlarda…
Çocuklara belli bir yaştan itibaren paranın ne olduğunu, nasıl yönetilmesi gerektiğini, bütçe yapmayı ve tabii paranın “nasıl” kazanılması gerektiğini anlatmak gerekiyor. Öte yandan son dönemlerin yükselen bir trendi “kolay yoldan para kazanmak” oldu. Bu çocukların kafasını biraz karıştırıyor.
Şermin Yaşar bu kolay para kazanma konusundan yola çıkarak emeğin, üretmenin, çabanın ve dostluğun altını çizen bir kitap yazmış: Para Ağacı. Kitap 9 yaş ve üstü çocukları ve gençleri hedefliyor.
Kitapta okumayan, müzik dinlemeyen, tabletle bile oynamayan tembel bir çocuk var. Bu tembel oğlan bir gün harekete geçiyor ve daha ilk adımında dünyanın en zengin çocuğu oluyor. Peki hiçbir şey yapmadan para kazanmak bir çocuğu nasıl etkiler? 152 sayfalık Mert Tugen’in resimlediği bu kitap Taze Kitap’tan yeni çıktı ve hemen çok satanlara girdi. Bu nedenle hemen listeme aldım.
Gençler için ücretsiz Geleceğe Yatırım kitabı
Attila Köksal’ı finans dünyasında tanımayan yoktur. Kendisi pek çok finans kuruluşunda genel müdürlük ve yönetim kurulu üyeliği yaptı. Hâlen Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yürütüyor.
Köksal finansal okuryazarlığın her kesime kazandırılması ile ilgili bir misyon üstlendiği için Hakan Osmanoğlu ile iki ücretsiz kitap yazdı. Geleceğe Yatırım – Yarının Büyükleri İçin Tasarruf ve Yatırım Tavsiyeleri kitabı yarının büyükleri için tasarruf ve yatırım tavsiyelerini kapsıyor. Bu kitabın ilk bölümünde para, harçlık, tasarruf, bütçe yapma, bilinçli kart kullanımı bölümü var. İkinci bölümde yatırım yapmaktan üçüncü bölümde ise nasıl aksiyon alabileceğimizden bahsetmiş. Bu kitabı Storytel’de Attila Köksal’ın sesinden de dinleyebiliyorsunuz. Buraya tıklayarak kitabı ücretsiz okuyabilirsiniz.
Aileler için ücretsiz Geleceğe Yatırım – Aileler İçin Tasarruf ve Yatırım Tavsiyeleri
Gene Attila Köksal’ın Hakan Osmanoğlu, Alparslan Budak, Murat Ergin, Dr. İlknur Üner’in katkılarıyla kaleme aldığı Geleceğe Yatırım – Aileler İçin Tasarruf ve Yatırım Tavsiyeleri kitabı da bu kez aileler için finans dünyasının şifrelerini anlatıyor ve ücretsiz bir şekilde indirilip okunabiliyor. Okumak için tıklayın.
Kitapta birikim ve varlık nedir, finansal planlama nasıl yapılır, yatırım araçları, piyasadaki riskler, sigorta, çocuklarımızı para ve tasarruf konusunda nasıl bilinçlendirmeliyiz, Türk halkının yatırım alışkanlıkları, Bireysel Emeklilik Sistemi ve bu konularda nasıl eyleme geçileceği ile ilgili pek çok bilgi mevcut.
Bonus: BKM Yayınlarından iki ücretsiz kitap
Eğer daha fazlasını merak ediyorsanız Bankalararası Kart Merkezi BKM’nin web sitesindeki ücretsiz kitaplara da değinmek isterim. BKM Yayınları bazı ihtisas yayınlarının ve raporların yanında FinTech, blok zinciri, Girişimcilik ve Finansal Okuryazarlık hakkındaki kitapları ücretsiz olarak sunuyor. Alışverişte Doğru Karar Rehberi ve Paranın Serüveni – Kripto Paranın Öncesi ve Sonrası kitaplarını da okuyarak bu alandaki bilginizi arttırabilirsiniz.
Alışverişte Doğru Karar Rehberi- Acar Baltaş-İdil Sevil: Okumak için tıklayın.
Paranın Serüveni – Kripto paranın öncesi ve sonrası – Ahmet Usta: Okumak için tıklayın.
Diğer kitap öneri listelerini okumak için tıklayın.
