Bu yıl Cumhuriyetimizin 100. yılını kutluyoruz. Cumhuriyet’in değerlerini ve kazanımlarını yeniden hatırlama ve gelecek nesillere aktarmada kitaplar önemli rol oynuyor. Türkiye Cumhuriyeti’nin 100.yılını farklı yayınevleri farklı temalarla çıkardıkları kitaplarla kutluyor. Biz de size bu kitaplardan bir seçki yaptık. Yaşasın Cumhuriyet!
Cumhuriyet’in 100. yılında, Türkiye’nin tarihini, kültürünü, sanatını ve değerlerini yansıtan birçok değerli kitap yayımlandı. Bu kitaplar, cumhuriyetin kuruluşundan bugüne kadar yaşanan gelişmeleri, zorlukları, başarıları ve umutları anlatıyor. Cumhuriyetimizin 100. yılına özel hazırladığımız bu liste de bizim size armağanımız olsun.
Dakikalar İçinde Atatürk ve Dünyası: Askeri, Siyasi ve Özel Hayatı
İlber Ortaylı kitabında, Cumhuriyet’in kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün doğumundan yetiştiği Selanik kentine, ailesine, askerlik yaşamına, özel hayatına, Millî Mücadele’ye; İnönü Muharebelerine, Büyük Taarruz’a, Cumhuriyet’in kuruluşuna, Lozan ve Montreux’ye, çok partili hayata geçiş dönemine, devrimlere, Atatürk’ün kitap sevgisine, çocuklarla ilişkisine ve ölümüne kadar yaşamının her yönüyle inceliyor. Bunların yanında İsmet İnönü, Fevzi Çakmak, Kâzım Karabekir, Rauf Orbay, Ali Fuat Cebesoy, Halide Edip Adıvar, Ayşe Afet İnan, Celal Bayar, Börekçizâde Rifat Hoca gibi siyasetten sanata, edebiyata, askerliğe, musikiye kadar etrafındaki isimlerle ilişkilerini ele alıyor.
Cumhuriyet’in İlk Sabahı – Şermin Yaşar, İlber Ortaylı
Çocuk edebiyatımızın üretken ve sevilen yazarlarından Şermin Yaşar, Cumhuriyet’e giden yolu şerbetçi bir çocuğun gözünden anlatıyor. Gökçe Akgül’ün incelikli çizimleri eşliğinde seferberliği, ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün izinde yavaş yavaş yeşeren ümidi, toplumdaki değişimi, yoklukla geçen günleri ve beklenen zaferi hep birlikte yaşıyoruz. Kitapta birkaç sayfada bir Prof.Dr. İlber Ortaylı’nın Millî Mücadele döneminin tarihi yönlerine ışık tutan notları yer alıyor. Kitabın sonunda da İlber Hoca’nın Cumhuriyet’in 100.yılını kutlamamız nedeniyle çocuklara yönelik yazdığı kurtuluş mücadelesini özetleyen bir bölüm bulunuyor. Kitapta Mustafa Kemal Paşa kendisine Kurtuluş savaşında şehit olan babasını soran şerbetçi çocuğa “Cephedeki tüm babaları gördüm ben. Senin baban bundan böyle Cumhuriyet’tir çocuk!”diye cevap veriyor. Bu satırlar Mustafa Kemal Atatürk’ün ünlü sözünü hatırlatıyor: “Cumhuriyet bilhassa kimsesizlerin kimsesidir.” Kitap her ne kadar çocuk kitapları kategorisinde yer alsa da 7’den 70’e herkesin okumasını tavsiye edeceğimiz bir kitap.
Cumhuriyet’in 100 Günü: İnkılabın Ayak Sesleri – Emrah Safa Gürkan
Emrah Safa Gürkan, Cumhuriyet’in dönüm noktası olan ilk 100 gününü kaleme alırken bilindik kabullerin, ezber sloganların ötesine geçiyor. En yakınındakiler tarafından defalarca yalnız bırakılan Mustafa Kemal’in 600 yıllık müesses nizamı nasıl ince bir stratejiyle tasfiye ettiğini ortaya koyuyor. Kitapta cumhuriyete giden süreçte yaşanan tarihi olaylar 2 Haziran 1889’da İttihat-ı Osmanlı Cemiyeti’nin kuruluşundan itibaren satır başlarıyla anlatılıyor. Osmanlı Devleti’nin son döneminde yaşanan savaşlardaki kayıplar, Mondros ve Sevr anlaşmalarının üstüne İzmir ve İstanbul’un düşman işgaline uğramasıyla tükenme noktasına gelen umutlar, Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıkışıyla yeniden yeşeriyor. Tıpkı her karanlık gecenin bir sabahı olduğu gibi. Kitapta Kurtuluş savaşına giden dönem, Kurtuluş Savaşı mücadelesi, Cumhuriyet’in ilanı ve sonrasında 15 Ekim 1927’de Mustafa Kemal Atatürk tarafından Nutuk’un okunmasına kadar olan dönemde yaşananlar objektif bir bakış açısıyla veriliyor.
Cumhuriyetin 100 İsmi: Büyük Devrimin Portreleri – Emrah Safa Gürkan
Bu kitap, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğu dönemde yaşamış; kimi milli mücadeleyi desteklemiş kimi ise desteklememiş 100 ismi, onların hareketlerine yön veren arka planlarıyla kaleme alıyor. Ezbere anlatıların dışına çıkan bu portreler, kişileri olduğu kadar, o günün şartlarını da anlamamız için bize yol gösteriyor. Nezihe Muhittin gibi kadın hakları aktivistlerinden Mustafa Suphi gibi devrimci Bolşeviklere, Mehmet Âkif gibi gelenekçi entelektüellerden Ahmet Ağaoğlu ve Yusuf Akçura gibi fikir adamlarına, Fuat Köprülü gibi bilim insanlarından Ahmet Emin gibi Columbia Üniversitesi’nde doktora yapmış gazetecilere kadar 100 ismin hikayesi anlatılıyor. Emrah Safa Gürkan şimdi bir asırlık çınar gibi kök salan Türkiye Cumhuriyeti’ni var etmenin, büyük bir liderin önderliğinde genç yaşlı binlerce insanın çabalarıyla büyük bir mucizenin ötesini gerektirdiğinin altını çiziyor.
100. Yılında Cumhuriyet’in Yazını – Feridun Andaç, Hikmet Altınkaynak, M.Sadık Aslankara, Öner Yağcı
Atatürk öncülüğündeki Türk Devrimi, evrensel uygarlığı ve çağdaşlaşmayı ancak toplumun sosyokültürel yapısını dönüştürerek yakalayabileceğini kavramış, yazın alanına getirdiği bu yeni solukla dünya edebiyat tarihine geçen eserlerin verilmesinin de öncülüğünü üstlenmiştir. Atatürk öncülüğündeki Türk Devrimi, ses bayrağımız olan Türkçemizi de uzun süre uzak kaldığı göndere çekmeyi başarmış, devrimimizin yetiştirdiği kuşaklar, yazın alanına yeni ve yetkin bir soluk getirmiştir. Alanında uzman yazarların şiir, deneme, öykü ve romandaki atılımın 100 yıllık hikayesini anlattığı bu özel kitap edebiyata ilgi duyan tüm okurların kitaplığında bulunması gereken, almanak niteliğinde bir başvuru kaynağı.
100. Yılında Cumhuriyet’in Sanatı – A. Celal Binzet, Ayşegül Yüksel, Burçak Evren, Evin İlyasoğlu
Atatürk öncülüğündeki Türk Devrimi “bütünsel kalkınma” anlayışını ilke edinerek yaşamın her alanında ileri gidişi önceler, eğitim-bilim-felsefe-kültür ve sanat gibi tüm toplumsal yapılardaki atılımların aynı anda ve kapsamlı biçimde olmasını amaçlar. Evrensel uygarlığı ve çağdaşlaşmayı ancak toplumun sosyokültürel yapısını dönüştürerek yakalayabileceğini kavrayan Cumhuriyet, hem köhneleşmiş sanat kurumlarını hem de çağın gereksinimlerine yanıt veremeyen sanat anlayışını yeniledi. Türkiye’de sanat, insanlık tarihi açısından çok kısa sayılabilecek bir sürede büyük değişimler ve atılımlar gösterdi. Alanında uzman yazarların plastik sanatlar, müzik, tiyatro ve sinema alanlarında gerçekleştirilen ilerlemenin yüz yıllık hikayesini anlattıkları Cumhuriyet’in 100. Yılında Sanat, devrimimizin bir asırlık kültür savaşını özetliyor.
100. Yılında Cumhuriyet’in Popüler Kültür Haritası 1-2-3 (1923-2023) – Derya Bengi ve Erdir Zat
Derya Bengi ile Erdir Zat’ın birlikte kaleme aldığı 100. Yılında Cumhuriyet’in Popüler Kültür Haritası üç ciltten oluşuyor. 1923-1950 arasının izlerini süren ilk cilt erken Cumhuriyet Dönemi’nin birikimini A’dan Z’ye 250 başlıkta anlatıyor. Serinin ikinci cildi 1950-1980 dönemini ele alarak Türkiye’de çok partili demokrasi deneyiminin ilk 30 yılından, bir yapboz tarihinin kıyılarından sesleniyor. 100. Yılında Cumhuriyet’in Popüler Kültür Haritası”nın son cildi 1980-2023 arası dönemi mercek altına alıyor. 12 Eylül sonrası oluşan toplumsal dinamikleri popüler kültürün abecesiyle işleyerek yakın geçmişin hafızasını tazeliyor. Üç ciltlik kitap serisi okura Cumhuriyet’in 100 yılını içine alan renkli bir yolculuk vadediyor. Siyasetin temel tartışmalarının geçirdiği evrimi, gündelik hayatın küçük zevk ve alışkanlıklarındaki değişimi, eğlence hayatında, yeme içme kültüründe, tatil anlayışında, sporda nelerin başlayıp nelerin bittiğini, geçmişten alınan mirasla bugüne bırakılanlar arasındaki dengeyi araştırıyor.
Diğer kitap öneri listelerini incelemek için tıklayın.
