Elon Musk gibi PayPal’ın yatırımcılarından olan Peter Thiel ve Blake Masters, girişimcilere ama özellikle startuplara yönelik tecrübelerini ve önerilerini paylaştıkları Sıfırdan Bire kitabında kısa, öz ve tam da endüstrinin içinden gerçek örneklerle net bir rehber sunuyor.
Alim Küçükpehlivan / alim@basarsoft.com.tr
Startup ile girişim arasındaki farkı pek bilmiyordum ve ikisini benzer kavramlar sanıyordum. Belki siz de aynı durumda olabilirsiniz diye belirteyim: Startup bir girişimdir. Köşedeki market, yeni bir yazılım evi de girişimdir; ama startup değildir. Startup olabilmesi için, birkaç milyon dolar eklediğinizde, ölçeği çok hızlı büyütüp, kısa sürede yüz milyonlarca dolar getirecek bir iş yapıyor olmalıdır. Henüz startup 101 veya startuplara giriş diye bir ders aldığını söyleyebilen binlerce kişi yok. Dolayısıyla Sıfırdan Bire kitabı, bu konuda önemli bir ihtiyacı gideriyor.
Dot Com balonunun patlayacağını önceden hisseden Peter Thiel ve Elon Musk’ın şirketlerinin birleşmesini, Oracle ve Informix rekabetiyle de örnekleyerek anlatan kitap, kaynağın kısıtlı, zamanın dar olduğu startup dünyasında bu ikisini, yani mevcut kaynakları çok zaman harcamadan en iyi şekilde kullanabilmek için önemli tavsiyelerde bulunuyor. Mesela ikinci olmaktan, lideri kopyalamaktan çekinmeyin diyor. Windows XP tablet (2002) Nokia İnternet Tablet’ ten (2005) çok sonra çıkan iPad’in tablet sektörünün lideri olmasını kanıt olarak sunuyor.
Aykırı gelse de Thiel, fırsatınız varsa tekel olmanızı ve bunun nasıl yapılacağını anlatıyor. Gerçekten de bugünün en büyük firmalarının geçmişte çok hızlı tekelleşebilen startuplar olduğunu görüyoruz. Tabii bunu yaparken de etikten ayrılmamayı, Napster örneğiyle vurguluyor. Napster nedir bilmeyenler Google’layabilir.
Temeller önemli
Thiel, startupların belli kurallara uymuyorsa çok hızlı batacağını anlatıyor. Uyumsuz kurucular, sahiplik, irade ve kontrol konuları netleşmemiş şirketler, kendini şirkete adamamış kurucular konusunda uyarıyor. Kurucuları şirketin en düşük maaşlarını alan başarılı şirketlerden isimler vererek, liderin örnek olması gereken rolleri de kitapta tanımlanıyor.
Tabii şunu belirtmem lazım; Türk hukuku bunu yasaklıyor. Bağkur kanununa göre kurucunun, işveren de olduğu için bir çalışanından daha düşük maaş alması on yıl kadar önce yasaklandı.
En önemli şeyin “yapmak” olduğunu düşünen kültürümüzün aksine, Thiel satışın startuplar için önemini vurguluyor ve ürün türüne göre en doğru satış mekaniklerini de özetliyor. Örneğin ürününüzün boyutuna göre reklam vermeli misiniz? Reklamı nerede ve nasıl vermelisiniz gibi…
Kurucular herkesin işini iyi yapmasını sağlamalı
Son olarak Thiel kurucuları odağına alıyor. Birbirine benzemeyen, tamamlayan kurucuların başarı mekaniğini, aykırılıkların uyumlandırılmasıyla şirketin katma değerine neler eklenebileceğini örneklerle anlatıyor. Bill Gates ve Steve Jobs’un kişilikleriyle şirketlerinin ürettiği ürünleri analiz eden Thiel, bence çok önemli bir tespitle kitabının son sözlerini tamamlıyor: “Kurucular yaptığı işe değer katan tek kişi olduğu için değil, şirketindeki herkesin en iyisini yapmasını sağlayan kişi olduğu için önemlidir.”
Kitap bir startup baş ucu referans kitabı, mutlaka ara ara göz gezdirilip hatırlanmalı!
Sadece startup fikrim varsa okumalıyım diye düşünmeyin. Nasıl oluyor da on yıl önce adı sanı duyulmayan bir şirket şimdi herkesin dilinde, telefonunda olabiliyor diyorsanız, bir iş, bir fikir, nasıl globale taşınabilir diye merak ediyorsanız, “Sıfırdan Bire” tam size göre bir kitap.
Yayınevi: Pegasus
Özgün adı: Zero to One
Çeviren: Ekin Can Göksoy
Kitap adı: Sıfırdan Bire – Startuplar Üzerine Notlar ya da Geleceği İnşa Etmenin Yolları
Tür: Girişimcilik ve Kişisel Gelişim
Anahtar Kelimeler: #startup #rekabet #yatırım #gelecek #girişimcilik
Peter Thiel kimdir?
Alman asıllı milyarder girişimci, risk sermayedarı ve politik aktivist bir Amerikalıdır. PayPal kurucu ortağı da olan Thiel, Palentir Teknoloji ve Airbnb’ye yatırım yapmış olan Founders Fund adlı fon kuruluşunun da kurucusu. Facebook’un ilk dış yatırımcısı da olan Thiel 1967 doğumlu.
Diğer Okurdan kategorisi yazıları için tıklayın.
