İstanbul, sokaklarından, tepelerine, içinde yaşanan aşklardan, hayal kırıklarına kadar şarkılara, şiirlere konu olmuş bir şehir. İstanbul’un düşman işgalinden kurtuluş gününe özel, onun anlatıldığı ve gizli kahraman olduğu kitaplara bir bakalım istedik.

Zeynep Ceren Burak, Aslı Sabuncu

İki kıtayı birleştiren, üç güçlü imparatorluğun tüm ağırlığını o kırılgan omuzlarında yüzyıllardır taşıyan ve farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan tek şehir: İstanbul! Birçok aşka ve ayrılığa sahne olan bu şehir hakkında neler yazıldı, neler çizildi? Filmler, hep en sonunda onunla bitti. Uğruna savaşlar çıkarıldı. Yeri geldi bir genç kız gibi davrandı; hassas ve kırılgan, yeri geldi olgun bir kadın oldu gözünün yaşını silen. Yüzyıllardır hüzünlü, çocuksu ve aşk dolu oldu bizler için ve öyle olmaya devam edecek. Bookinton editörleri olarak İstanbul’un düşman işgalinden kurtuluş gününe özel sizler için İstanbul kitaplarını derledik. 

Üç İstanbul – Mithat Cemal Kuntay

Oğlak Yayınlarından çıkan Mithat Cemal Kuntay’ın kaleme aldığı Üç İstanbul romanı, Türk edebiyatının kilometre taşlarından biridir. Mithat Cemal Kuntay’ın tek ve en önemli eseri olan Üç İstanbul’da, II. Abdülhamit, II. Meşrutiyet ve mütareke yıllarının İstanbul’u anlatılır. Gerçek kişiler, ayrıntılı tahliller ve tasvirler ile üç dönemin yaşantısından sunduğu canlı kesitlerle dikkat çeken bu roman 80’li yıllarda TRT’de televizyon dizisi olarak da yayımlandı ve büyük ilgi topladı.

Huzur – Ahmet Hamdi Tanpınar

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın ölümsüzleşen eseri Huzur’da, İstanbul romanın başkahramanı olarak ele alınır. Eski İstanbul’u tüm güzellikleri ile anlatan roman, sizi nostaljik bir gezintiye çıkarır. Dönemin toplum baskısını dile getiren romanda, dul bir kadın olan Nuran’ın aşk, sevgi ve huzuru nasıl tutkuyla yaşadığı anlatılır. Sürükleyici dili ile bir çırpıda okunacak kitaplar listesinde, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Huzur’u ilk sıralarda yer alır. 

İstanbul Hatırası – Ahmet Ümit

Ahmet Ümit’in yazdığı İstanbul Hatırası, İstanbul’un isimlerinin yıllar içinde Byzantion, Konstantinapol ve İstanbul olduğunu okura hatırlatır; sahipleri, sakinleri değişse, farklı karakterlere bürünse bile güzelliğini kaybetmediğini gösterir. Romanda usta kalem artık tehdit altında olan bu güzelliği merkeze alır ve yüksek gerilimli polisiyesiyle okuru hipnotize ederken aktardığı tarihi bilgilerle İstanbulluluk bilincini de canlandırmaya çalışır. Ahmet Ümit, severlere bir de güzel haberimiz var. Yazar, Twitter hesabından müjdeyi okurlarıyla paylaştı: Karanlıkta Koşanlar, Şeytan Ayrıntıda Gizlidir, Kavim, İstanbul Hatırası, Sultanı Öldürmek ve Beyoğlu’nun En Güzel Abisi adlı romanlarında yer alan Başkomser Nevzat karakteri O3 Medya tarafından televizyona uyarlanacak. 

İstanbul Bir Masaldı – Mario Levi

İstanbul Bir Masaldı isimli romanda, Yahudi bir ailenin penceresinden 1920 ile 1980 yılları arasındaki İstanbul anlatılır. Mario Levi bu romanında her zaman duyduğunuz öyküleri, samimi bir dil ve güçlü bir kalem ile okuyucuya aktarır. Eski İstanbul’un detaylı ve yoğun anlatıldığı kitap, sürükleyici öyküsü ile de dikkat çekiyor. 2000 yılında Yunus Nadi Roman Ödülü’nü alan İstanbul Bir Masaldı, 1999 yılında ilk yayımlandığından bu yana ilgiyle okunuyor. 

Yazarların İstanbul’u – Kolektif (Röportaj: Neşe Mesutoğlu)

İstanbullu yazarlar, İstanbul ile ilgili neler demişler hiç merak ettiniz mi? İstanbul’u, İstanbullu yazarların sözcükleriyle okumak en iyisi diye düşündük ve bu kitabı da listemize ekledik. Farklı tür ve alanlarda eserler vermiş usta kalemler bu kolektif çalışmada bir araya geliyor ve İstanbul’u kendi gözlerinden anlatıyor. İlber Ortaylı, Sunay Akın, Ahmet Ümit, Buket Uzuner, Emre Kongar, Ara Güler, Çetin Altan, Aydın Boysan, Muazzez İlmiye Çığ ve Hıfzı Topuz,Yazarların İstanbul’u kitabında yer alan yazarlardan sadece birkaçı. İstanbul’u usta yazarların gözünden görmek isterseniz, Yazarların İstanbul’u kitabını tavsiye ederiz.

İstanbul Hatıralar ve Şehir – Orhan Pamuk

Nobel ödüllü yazarımız Orhan Pamuk’un yazdığı bu roman, İstanbul’un kültür açısından nasıl büyük ölçüde değiştiğini inceleyen otobiyografik bir anı kitabı. Kitap zaman zaman melankolik bir yapıya bürünse de yazarın anıları ve İstanbul ile bağı olan yazarların deneme yazılarıyla farklı bir hava kazanır. Ünlü fotoğrafçı Ara Güler’in fotoğrafları eseri dolu dolu bir İstanbul kitabına dönüştürmüş.

İstanbul’dan Sayfalar – Prof. Dr. İlber Ortaylı

Günümüzde İstanbul’un tarihini kim anlatır diye düşünsek, birçoğumuzun aklına İlber Ortaylı’nın ismi gelir. Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın kaleme aldığı İstanbul’dan Sayfalar’ı okurken Sultanahmet’ten Beyazıt’a, Pera’dan Balat’a, Eyüp’ten Taksim’e İstanbul’u karış karış geziyormuş gibi hissedeceksiniz. Belki de günde kaç kez geçtiğinizi hatırlamadığınız yerlerin, tarihini öğreneceksiniz.

İstanbul konulu kitapları araştırdığınızda sizler de çok fazla ve farklı içerikte kitaba rastlayacaksınız. Listenin geri kalanını da aşağı bırakıyoruz: 

• İstanbul Kırmızısı – Ferzan Özpetek
• İstanbul – 1940’lardan Bugüne Efsaneler Anılar İzlenimler – Emre Kongar
• İstanbul Hikâyeleri – Peyami Safa – Ötüken Neşriyat
• İstanbul: 3 Şehrin Hikâyesi – Bettany Hughes
• Efsaneler Kenti İstanbul – Refik Durbaş
• İstanbul’un Tarihi, Kültürü ve Yaşamı – Richard Tillinghast
• Esir Şehrin İnsanları – Kemal Tahir
• Boğaziçi’nin Tarih Atlası – Sedat Bornovalı
• İstanbul İstanbul – Burhan Sönmez
• Boğazkesen: Fatih’in Romanı – Nedim Gürsel
• İstanbul – Edmondo De Amicis 

Diğer kitap öneri listelerini okumak için tıklayın.