Merakla beklenen 2022 Nobel Edebiyat Ödülü Annie Ernaux’ya verildi. “Kişisel hafızanın köklerini, yabancılaşmalarını ve kolektif kısıtlamalarını ortaya çıkarmadaki cesareti ve klinik duyarlılığı için” ödüle layık bulunan Fransız yazar vesilesiyle daha önce Nobel alan yazarları ve eserlerini anımsamak istedik. Eğer siz de hangi yazarlar Nobel aldı diye merak ediyorsanız yazımıza buyurun.
Nobel Edebiyat Ödülü, yüz yılı aşkın süredir veriliyor. Ödül, verilen yazarların niteliğini ve eserlerini tartışmaya açtığı kadar onların dünya çapında tanınmasına da katkı sağlıyor. Peki Nobelli yazarların kitaplarından kaçı Türkçeye çevrildi merak ediyor musunuz? Öyleyse gelin, Türkçede yayımlanan Nobel ödüllü yazarları ve onları Türkçeye kazandıran yayınevlerini birlikte inceleyelim.
Romain Rolland (1915)
Fransız yazar Romain Rolland, Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan üçüncü Fransız yazar olarak tarihte yerini alıyor. Cemil Meriç tarafından “ilk hocam” olarak anılan Rolland’ın Türkçede pek çok eseri bulunuyor. Yazımı sekiz yıl süren ve Adnan Cemgil çevirisiyle Yapı Kredi Yayınları tarafından üç cilt olarak yayımlanan Jean-Christophie romanını listenize almanızı tavsiye ediyoruz.
Halldór Laxness (1955)
İzlandalı şair, eleştirmen, öykü ve roman yazarı Laxness, Türkiye’de Salka Valka romanıyla tanınıyor. Mehtap Gün Ayral çevirisiyle Yordam Edebiyat tarafından yayımlanan romanda, Salka çocukluğunu yaşayamadan büyümek zorunda kalıyor. İzlanda’nın soğuk havasını derinden hissettiren roman, okurlarını ahlaki bir muhasebeye sürüklüyor.
Pablo Neruda (1971)
Pablo Neruda, kendisinden on bir yıl sonra aynı ödüle layık görülen, çağdaşı Gabriel García Márquez tarafından “Bütün dillerde 20. yüzyılın en büyük şairi” olarak anlatılıyor. Gerçekten de şiirleri onlarca dile çevrildi. Şiir seven okurların çok keyif alacağını düşündüğümüz Ayaklarına Dokunurum Gölgede kitabında Neruda’nın ölümünden sonra evinde bulunan yirmi bir şiiri bulunuyor. Adnan Özer’in İspanyolca aslından yaptığı çeviriyi Can Yayınları etiketiyle bulabilirsiniz.
Orhan Pamuk (2006)
İstanbul doğumlu Orhan Pamuk aldığı Nobel ile edebiyat tarihine “Nobelli ilk Türk yazar” olarak geçmeyi başardı. Pamuk, yazmaya başladığı yıllardan itibaren ulusal ve uluslararası pek çok prestijli ödüle layık görüldü. Son çalışması Uzak Dağlar ve Hatıralar, Pamuk’un kendine aldığı notlar ve yaptığı küçük resimlerden oluşuyor. Bir yazarın mahrem anlarına ışık tutan bu arşivlik eser, Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlandı.
Olga Tokarczuk (2018)
Polonya doğumlu Olga Tokarczuk, Nobel alan az sayıdaki kadın yazarlar arasında. Tokarczuk, 2018’de Nobel’in yanı sıra Man Booker Ödülü’ne de layık görüldü. Eserleriyle hem çağdaşları hem de edebiyat otoritesi denebilecek dergi ve edebiyat eleştirmenlerinden tam not aldı. Timaş Yayınları çatısından Neşe Taluy Yüce çevirisiyle yayımlanan ve “felsefi bir ağıt” olarak nitelenen Sür Pulluğunu Ölülerin Kemikleri Üzerinde romanını öneriyoruz.
Bonus: 1920’de Nobel kazanan Knut Hamsun, Türkçede pek çok yayınevi tarafından yayımlandı. Ancak yazarın telifi 2023’te bitiyor. Önümüzdeki yıl, çok daha fazla Knut Hamsun göreceğimizi söyleyebiliriz.
Eserleriyle ödüle layık görülen ancak henüz Türkçeye çevrilmeyen Nobelli yazarlardan bazıları ise şöyle:
- Sully Prudhomme (Fransa)
- Giosuè Carducci (İtalya)
- Paul Heyse (Alman)
- Verner von Heidenstam (İsveç)
- Carl Spitteler (İsviçre)
- Anatole France (Fransa)
- Jacinto Benavente (İspanya)
- William Butler Yeats (İrlanda)
- Władysław Reymont (Polonya)
- Erik Axel Karlfeldt (İsveç)
Diğer kitap öneri listelerini okumak için tıklayın.