Uluslararası Booker Ödülü kazananı Zaman Sığınağı (Time Shelter) adlı romanı ile yazar Georgi Gospodinov ve çevirmen Angela Rodel oldu. 23 Mayıs gecesi Londra Sky Garden’de yapılan canlı yayınla sahibini buldu. Bu sene finale dört kıtadan altı roman kalmıştı. Haberin detayları aşağıda.

Zeynep Ceren Burak 

Bu yıl Uluslararası Booker Ödülü, 1 Mayıs 2022 ile 30 Nisan 2023 tarihleri arasında İngiltere ve İrlanda’da yayımlanan, İngilizce‘ye çevrilmiş en iyi uluslararası kurgu eserler arasından seçilen romana verildi. 2023 yılının kısa listesi 18 Nisan’da açıklanmıştı.

2023 yılında Uluslararası Booker Ödülü kısa listesine kalan adaylar

1. Yazar Guadalupe Nettel, Çeviren Rosalind Harvey – Still Born: Uluslararası ödüllü romanlar The Body Where I Was Born (2011), After the Winter (2014, Herralde Roman Prize) ve Still Born (2020)’un yazarı Nettel 1973 yılında Meksika’da doğdu. Onu farklı kılan şey gözlerindeki doğuştan gelen bir rahatsızlık. Kitaplara sığınıp yazmaya başlayan yazarın dört romanı bulunuyor. 2007 yılında Bogota Hay Festivali’nde belirlenen otuz dokuz en önemli Latin Amerikalı yazar listesine girdi. Yazarın eserleri 15’ten fazla dile çevrildi. Türkçe’ye kazandırılmış tek kitabı ise Nebula Kitap’tan yayımlanan İçinde Doğduğum Beden.
   
2. Yazar Gauz, Çeviren Frank Wynne – Standing Heavy: Fildişi Sahilli bir yazar olan Gauz’un 2014 yılında yayımlanan ilk romanı Standing Heavy bu yıl kısa listede yer aldı. Bu kitabı dışında 2019’da yayımlanan Comrade Papa adlı bir kitabı daha bulunuyor. Gauz aynı zamanda bir gazeteci. Yazarın Türkçe‘ye çevrilmiş eseri bulunmuyor. Kendisi ile yapılan bir röportajda bu ödülü kazanmasının kendisi için şöyle bir önemi olacağını söylüyor: Böyle prestijli bir zafer, toplumdaki tüm görünmez insanlara, üst güvertedekilerin şampanyalarının ve havyarlarının tadını huzur içinde çıkarabilmeleri için ambarda pedal çevirenlere bir övgü olacaktır.
   
3. Yazar Georgi Gospodinov, Çeviren Angela Rodel – Zaman Sığınağı (Time Shelter): 1968 yılında Bulgaristan Yambol’da doğan Gospodinov, Türk okurların aşina olduğu bir yazar. Yazarın üç eseri, Zaman Sığınağı, Doğal Roman ve Hüznün Fiziği, ülkemizde Metis Yayınlarından yayımlandı. Romanları Pen Çeviri Ödülü dahil birçok ödülün kısa listesine alındı ve The 2016 Jan Michalski Prize for Literature, The 2019 Angelus Literature Central Europe Prize ve 2021 Premio Strega Europe ödüllerini kazandı. Kitabın arka kapağından bir alıntı: “Bizler geçmiş fabrikalarıyız. Canlı geçmiş makineleri, başka neyiz ki? Zaman yiyoruz ve geçmiş üretiyoruz. Ölüm bile çözüm değil. İnsanın kendisi gider ama geçmişi kalır. Sonra tüm bu şahsi geçmiş nereye gider? Tüm o başlayıp tamamlanmamış hikayeler, terk edilen sevgililer, kesilen ve kanamaya devam eden ilişkiler nereye gider?”
   
4. Yazar Maryse Condé, Çeviren Richard Philcox -The Gospel According to the New World: 1934 yılında Guadeloupe‘de doğdu. Karayip edebiyatının Grande Dame’i olarak kabul edilen yazar, Uluslararası Booker Ödülü kısa listesine The Gospel According to the New World adlı romanı ile girdi. Yazar bir röportajında görme kaybı nedeniyle her bölümü kafasında yazmak zorunda kaldığını ve dikte ederek yazdırdığını söylüyor. Türkçeye çevrilen tek kitabı olan Ben, Tituba-Salem’in Kara Cadısı ise Bilgi Yayınevi’nden yayımlandı. 
   
5. Yazar Cheon Myeong-Kwan, Çeviren Chi-Young Kim – Balina (Whale): 1964 Güney Kore doğumlu yazarın 2004 yılında yazdığı ilk romanı Balina, bu kısa listeye alındı. Yazar olmadan önce bir film yapım şirketinde çalışan Myeong-Kwan’ın bugüne kadar yazdığı üç romanı, bir hikâye kitabı ve bir film senaryosu bulunuyor. Türkçe’ye çevrilen ve Lotus Yayınları’ndan yayımlanan tek kitabı ise kısa listeye alınan Balina. Arka kapaktan: Savaşın bitmeye yüz tuttuğu yıl kışın, dilenci bir kadın tarafından at ahırında dünyaya getirildi. Doğduğu gün yedi kilo olan vücudu, daha on dört yaşına basmadan yüz kiloyu geçti. Dilsizdi, kendine özgü dünyasında bir başına, kimsesiz büyüyerek üvey babası Mun’dan tuğla pişirmenin bütün inceliklerini öğrendi.
   
6. Yazar Eva Baltasar, Çeviren Julia Sanches – Boulder: 1978 doğumlu Katalan şair ve yazar Baltasar eserleriyle 2008 Miquel de Palol, 2010 Benet Ribas ve 2015 Gabriel Ferrater gibi birçok ödülün sahibi. İlk romanı Permafrost ile 2018 Catalan Booksellers Award’ı kazandı. Yazar, bir röportajında aynı adı taşıyan ve aynı niyete sahip üç Boulder yazdığını, iki tanesini ise sildiğini anlatıyor. Yazarın Türkçeye çevrilmiş eseri bulunmuyor. 

Uluslararası Booker Ödülü’nü kazanan bazı yazarlar ve eserleri şöyle:

2004 yılında Booker Grup tarafından Man Booker Ödülü’nü tamamlamak üzere ilk defa verilen Uluslararası Booker Ödülü, 2016 yılına kadar iki yılda veriliyordu. 2016 yılından beri ise her yıl verilen ödüle bugüne kadar Türkiye’den aday olan tek yazar Kafamda Bir Tuhaflık kitabıyla Orhan Pamuk.

2022 – Geetanjali Shree – Tomb of Sand 

2021 – David Diop- At Night All Blood is Black (Gece Tüm Kanlar Karadır – Sahi Kitap)

2020 – Marieke Lucas Rijneveld- The Discomfort of Evening (Akşamlar Rahatsız Edicidir – Monokl Yayınları)

2019 – Jokha Alharthi- Celestial Bodies  (Dolunay Kadınları – Timaş Yayınları)

2018 – Olga Tokarczuk- Flights (Koşucular – Alabanda Yayınları)

2017 – David Grossman- A Horse Walks into a Bar (Bir At Bara Girmiş – Siren Yayınları) 

2016 – Han Kang- The Vegetarian (Vejeteryan – April Yayıncılık)

2015 – László Krasznahorkai – The Melancholy of Resistance 

Booker Ödülü

Dünyanın en saygın edebiyat ödüllerinden Booker Ödülü ya da eski adıyla Man Booker Ödülü, Uluslararası Booker ödülünden farklı olarak orijinal dili İngilizce olan kitaplara veriliyor. 2023 Booker Ödülü uzun listesi 1 Ağustos 2023’te, kısa liste ise 21 Eylül’de ilan edilecek. Ödül 26 Kasım 2023 tarihinde sahibini bulacak.

Diğer haberleri okumak için tıklayın